در آستانه اول ماه مه ،روزجهانی کارگر یازدهم اردیبهشت سال۱۳۹۸
کارمشترک: مریم امانی و امیرجواهری لنگرودی-دوشنبه ۹ اردیبهشت ۱۳۹۸ برابر با ۲۹ آوریل ۲۰۱۹
شناسه بحث:
بدون تردید مراجعه آماری به اخبار روز شمارکارگری هفته، طی سال ۱۳۹۷ ، که ۵۲ هفته سال را پوشش می دهد ، کمک می کند که بشکل مستند با خوانندگان این ارزیابی، وارد گفتگو گردیم .
حجم اخبار کارگری فراهم آمده در ۵۲ هفته ، رقم بالای ۵۰۰۰ خبر را در خود جای داده است . نیک مطمئنیم که اخبار ثبت شده ، به وسعت همه عرصه های فعالت های اردوی پُرقدرت کار و کارگری سال ۱۳۹۷ نیست که به ثبت رسانده ایم ولی آنچه در توان ما بوده و توانستیم طی سال بلاانقطاع و بدون وقفه جمع آوری نمائیم، همین تعداد است. در این میان همکاری رفیق مریم امانی در کار استخراج اخبار از میان خیل بیش از پنج هزار خبر ، محور های مربوط به پرستاران – وضعیت زنان – کودکان خیابانی کار و شناسه محور حقوق های معوقه را با رقم ۶۵۹ مورد ، بعنوان گرهی ترین مطالبه پاسخ نگرفته اردوی پُرشمارکارکشور طی ۱۲ ماه سال ۹۷ را شمارش نمودند ، چنانچه این همکاری میسرنمی شد، امر دست یافتن به این داده ها برایم به مراتب دشوار می شد. برایم این تجربه همکاری بغایت آموزنده و درس آموز بود و از حوصله و صبوری رفیق م . امانی بسیارآموختم .
باید یاد آورگردیم؛ این اخبارهمه مصادیق خبری لایه های اردوی کار را پوشش می دهد.آنچه که آمده است حول وضعیت : زنان و مردان کارگراعم از : پرستاران – کودکان کار- فعالان کارگر احضار و دستگیر شده و زندانی – جنبش پرقدرت معلمان ؛ بازنشستگان کشوری ، لشکری و فرهنگی ، دانشجویان فارغ التحصیل دختر و پسر بیکار- فعالان محیط زیست – تحرکات کشاورزان روستائی – تحرکات اعتراضی کارگران بخش های خدمات ، کارگاههای تولیدی ، صنایع ومعادن و ارتش میلیونی بیکاران ، وسعت عمل دست فروشان و ضرب و شتم آنان ، کولبران ، در کنار اختلاس ها و دزدی ها و تحرکات مال باختگان ، و قاچاق کالا و حوادث حین کار که شاخص دشواری های حین کار ، کارگران بخش های مختلف را به ثبت رسانده است.
برای دست یابی به آرشیو در دست تدارک دیگر سالها با مراجعه به سایت “روز شمار جنبش کارگری ایران“ رجوع کنید.
مدخل بحث :
بهترآن دیدیم که ابتداء مقایسه باید و نباید های جنبش مطالباتی سال ۱۳۹۷ را در مقایسه با سال پشت سر گذاشته (۹۶) بر شمریم . تا بتوان سایه و روشن های دقیق تری بر آنچه درسال ۹۷ شاهدیم، داشته باشیم !
درسال ١٣۹۶ نمودار کارکردی دولت روحانی را باید در مضمون شعار ” اقتصاد مقاومتی ، تولید و اشتغال” ، قول اعلام شده خامنه ای در نوروز سال یعنی همان نطفه ناقص الخلقه ای دید که طی سال پشت سرگذاشته شد. همه ما شاهد بودیم که باسیاست های به خدمت گرفته شده دولت روحانی ، در اساس نه اشتغال کافی و وافی و درخورقابل فهمی درعمل تراشیده شد ونه تولیدی افزایش یافت بلکه شعاراقتصاد مقاومتی به مثابه طبل توخالی، درعمل اجتماعی، و در زندگی کارگران و شاغلین، محلی ازاعراب نیافت.
نوروز۱۳۹۷از راه رسید. خامنه ای اینبارسرفصل کارسال را با شعار” حمایت ازکالای ایرانی ” معرفی کرد . طی تمام سال ما شاهد این بودیم؛ نه وسعت توسعه اقتصاد کالای داخلی و حمایت کالای ایرانی رو به رواج افتاد و نه چرخشی درگشایش روند به تزاید تولید داخلی دیده شده است. آنچه وسعت یافت؛ ورود کالا و گسترش واردات است. دراین میان، دولت در واگذاری صنایع به بخش خصوصی و گسترش خصولتی صنایع دست داشته و سرمایه داری بخش خصوصی به مدد سپاه پاسداران کارگذار دستبرد اموال عمومی از قبل واردات بیرویه و از قِبل اسکله های پُر و پیمان زیر کنترل آنان صورت می گرفت. وارسی اجمالی کارکرد دولت روحانی طی دو سال ۹۶ و ۹۷ به ما نشان می دهد که محوری ترین قول های دولت به جنبش مطالباتی ایران را می توان حول مولفه های زیر فرموله نمود :
– بالا بردن حقوق ها .
– پائین آوردن تورم ( گرانی ها ) .
– افزایش اشتغال .
– کم کردن بیکاری ها .
– توجه به موقعیت تامین اجتماعی .
– تثبیت موقعیت حق شهروندی.
– رفع کاستی ها و ناراستی ها در جامعه .
آیا این قول ها محقق شده است ؟
سال ۹۶ ؛ سالی بود که در حوزه اقتصاد، سیاست و درحوزه معیشستی خاصه امنیت شغلی وگستردگی فقر ، بیکاری و فساد اجتماعی ، اختلاس و دیگرعرصه های زندگی مزد بگیران؛ هیچکدام از وعده هایی که دولت روحانی داده بود، عملی نشد که هیچ ، بلکه در عوض به اردوی میلیونی کارگران همه جا تعرض وفشاربه زندگی آنان وارد گردید. چنانچه سال ۹۶ این بود ، سال ۹۷ ویران سرایی بیش نبوده است. به گزارش بخش فارسی بی بی سی، سازمان عفو بین الملل:” سال ۲۰۱۸ را برای ایران سالی شرم آوروخجالت انگیزدانست. این گزارش درتاریخ روزپنج‌شنبه ۴ بهمن ماه ۹۷ ، ضمن تأکید بربازداشت شدن بیش از ۷ هزار تظاهرکننده، دانشجو، خبرنگار، فعال محیط زیست، کارگر و مدافع حقوق بشر که شامل وکلا و فعالان حقوق زنان، فعالان حقوق اقلیت‌ها و فعالان حقوق کارگران می‌شوند، به صورت غالبا “خودسرانه و غیرقانونی” دستگیر و بازداشت شدند”. از قول فیلیپ لوتر مدیر بخش خاورمیانه و شمال آفریقا در سازمان عفو بین‌الملل اظهار داشت: “تاریخ سال ۲۰۱۸ را به عنوان سال ننگ جمهوری اسلامی ایران ثبت خواهد کرد. طی این سال، مقامات ایرانی سعی کردند که با لگد مال کردن بیش از پیش حق آزادی بیان، تشکل و تجمع مسالمت‌آمیز و انجام دستگیریهای گسترده، هر گونه صدای اعتراضی را در لحظه‌ی بروز خفه کنند”. (۱)
باید گفت: سال ۹۷ درشرایطی آغاز شد که دستمزدهای چهار برابر زیرخط فقر برکارگران تحمیل شده و درعین حال شیرازه های اقتصاد واداره جامعه به شکل غیرقابل کنترلی درحال ازهم گسیختگی است. دراین میان جناح ها برسر قدرت برای بقاء وتامین منافع ضد انسانی خود هیچ برنامه ای جزتحمیل فلاکت فزونتروفقربیشتربه میلیون ها کارگر زحمتکش وبخش های دیگر جامعه ندارند. می توان مصادیق این حرکات تعرضی سرمایه به زندگی کارگران را در ابعاد گوناگون آن برشمرد و شاهد مثال ها را ذکر کرد . درگزارش روزشمار کارگری هفته از پنجاه روز اعتصاب غذای رضا شهابی در زندان اوین و در زندان ماندن بهنام ابراهیم زاده فعال حقوق کودکان خبایانی و در زندان ماندن معلمان شناخته شده اسماعیل عبدی – محمود بهشتی لنگرودی – محمد حبیبی – سید هاشم خواستار و نسرین ستوده وکیل جسور و شجاع و مدافع زنان خیابانی مخالف حجاب اجباری – اززندان آتنا دائمی و نسرین محمدی مدافعین حقوق بشر و ….دهها کنشگرو فعال مدنی و مدافعان محیط زیست و دراویش و … به دفعات گزارش شده است .
طی دوسال گذشته، اگر قراره از امنیت شغلی کارگران صحبت کنیم . طرح اخراج (تعدیل) بیرویه کارگران درخیلی ازعرصه ها برای بیکارسازی وسیع کارگران همچون سال پیشترش (۱۳۹۵)، بلاانقطاع پیش رفت! مثلا در حوزه رودررویی با گستردگی بیکاران فارغ التحصیل شده زنان و مردان دانشگاهها ، “طرح کارورزی” را بخدمت گرفتند. طرح کارورزی یک تعرض همه جانبه به نیروی بیکاران فارغ التحصیل یا تعرض به نیروی کار کل جامعه بود تا ارزش نیروی کار را پائین بیاورند. از اینرو سال۹۶، سال شکست در پاسخ به بحران بیکاری بود . ما آمار دقیقی از بیکاران نداریم ولی بخشی از اقتصادانان چپ و سوسیالیست رقم بیکاران را بین ۷ تا ۸ میلیون هم شمارش کرده اند. اگربپرسیم: طرح های دولت روحانی در مبارزه با بیکاری به کجا کشید ؟ آیا اینها طرحی برای پاسخ به بیکاری ارائه دادند ؟ پاسخ یک کلمه است : نه
نمایش گستردگی فقر و آمار بیکاری در ایران :
همین ماجرا درسال ۱۳۹۷ به وحشتناک ترین شکل جلو رفت . هرچند آماررسمی روشنی از حجم بیکاری در کشور موجود نیست، ولی منابع آماری اعلان داشته، این و آن مرجع در سطح خبرگزاری های رسمی، حشو و زواید کار را برای ما روشن می سازد . مثلا محمد رضا بادامچی، رییس فراکسیون کاروکارآفرینی مجلس شورای اسلامی اعلام می دارد: « که ۲۰ میلیون جوان ۱۵ تا ۲۹ ساله بیکار هستند.» اومی گوید: « اکنون یک نفر از شش نفر در جامعه ایرانی کار می‌کنند، قریب به ۲۰ میلیون نفر جوانان ۱۵ الی ۲۹ ساله کشور بیکار هستند. نرخ بیکاری مردان در بین سنین ۱۵ الی ۲۹ سال، معادل ۲۱ درصد و زنان ۴۰ درصد است لذا در این شرایط رکود اقتصادی باید به رونق مشاغل کوچک و خانگی توجه شود، چرا که بسیار ضروری هستند….» (۲) یا دکتر ابراهیم رزاقی استاد اقتصاد دانشگاه تهران ، درگفت‌وگو با خبرنگارگروه اقتصادی خبرگزاری فارس استان تهران درباره عملکرد اقتصادی دولت اظهار داشت: « برخلاف آمارهای دولتی در بحث بیکاری و اشتغال، پانزده (۱۵) میلیون بیکار در جامعه داریم و جوانان بسیاری جویای کار هستند».وی ادامه داد:« اگر رئیس‌جمهور دنبال اشتغال‌زایی برای جوانان در چهار سال گذشته بود، آمارجوانان جویای کاروبیکاربه این رقم نمی‌رسید؛ شاهد رشد نرخ بیکاری در این سالها هستیم».(۳) به هر صورت جستجو در باب بیکاری در برابر آمار رسمی دولتی ما را با واقعیت های ارقام بالا روبرو می گرداند.
می توان گفت : دولت حسن روحانی دراساس هیچ طرحی برای کاهش واقعی بیکاری عرضه نداشت ! دولتی که می خواست یک میلیون ودویست هزارشغل وبیشتر درسال ایجاد نمایند ، آیا موفق شدند تا ۴۰۰ و ۶۰۰ هزار شغل بوجود آورند ؟ یعنی اگر بخواهیم بیلان کاراینها را دنبال بکنیم ؛ دراساس نتوانستند، کارایجاد بکنند. نتوانستند شرایط کاررا به طور واقعی به نفع نیروی کار بهبود ببخشند . نتوانستند به هیچ سطح از نیازمندی ها طبقات نیازمند پاسخ دهند و در یک کلام هیچ جا شرایط کار به نفع کارگران بهبود پیدا نکرد.
ازاینرو رد پای رکُود و تعدیل گسترده نیروی کارکشوررا باید درآماربیکاری دید. ازیک سو؛ منتقدان دولت ازآمار “واقعی” تا ۱۵ میلیون “بیکار پنهان” خبر می‌دهند. مرکز پژوهش‌های مجلس پیش‌بینی کرده بود که نرخ بیکاری درسال ۱۴۰۰ در ” سناریوی خوش‌بینانه ” به حدود ۱۶ درصد و در” سناریوی بدبینانه ” به حدود ۲۶ درصد خواهد رسید.فراترازاین چنانچه بخواهیم خبربیکاری سال ۹۷را دنبال کنیم . خبرگزاری تسنیم – که خود به سپاه پاسداران نزدیک است – در رابطه با پایگاه خبری سپاه قدس،مستندا باانتشاراسنادی اعلام نوشت : « شاپور سامعی نایب‌رئیس انجمن قطعه‌سازان در نشست خبری اعضای این انجمن با ابرازاینکه امروز باید به صنعت قطعه‌سازی کشور تسلیت بگویم، اظهارداشت: « قطعه‌سازان روزهای بدی را می‌گذرانند به‌نحوی که ضمن تعدیل نیرو شیفت‌های کاری خود را هم کاهش داده‌اند. کنار این موضوع نزدیک به یک هفته است که با ابلاغ آیین‌نامه جدید قطعه‌سازان امکان ترخیص کالاهای خود از گمرک را ندارند…. احتمال تعدیل نیروی۴۵۰ هزار نفر در صنعت قطعه‌سازی از اول شهریور امکان تولید قطعه نداریم» در این رابطه سید مرتضی مرتضوی رئیس هیئت مدیره انجمن قطعه‌سازان نیز تأکید کرد: « جریان انحصار در صنعت خودرو باید رفع شود. نباید تعدادی قطعه‌ساز عضو هیئت مدیره خودروسازان شده و با این عملکرد به‌صورت انحصاری قطعات خود را در شرکت‌های خودروساز به‌فروش برسانند این نوعی انحصاراست وباید با آن برخورد جدی صورت گیرد.» (۴) فروریختن یگانه نان آورخانواده درچرخه ۴۵۰ هزارخانواده ، ما را با نیروی میلیونی سفره های خالی بیکاران امروز که شاغلان دیروز بوده اند، روبرومی نماید!
و همین سطح وسعت بیکارشدن ها است که می توان نوشت: درکشور ما، برپایه آمارموجود ؛ چیزی در حدود ۳۳ درصدِ جمعیت ایران، یعنی تقریبا ۲۷ میلیون نفر در وضعیت «فقر مطلق» به سر می‌برند و ۶ درصد، یعنی حدود ۵ میلیون نفر دچار «گرسنگی» هستند و این نشانه ها همانا در سیمای فقر سال ١٣۹۶ بجا مانده است .
از دیگرسو؛ آمار بیکاری نشان می دهد؛ که از بیکاران کشور، ۵۴.۳ درصد، درگذشته شاغل بودند و ۴۵.۷درصد، نیز بیکاران بدون سابقه شغلی هستند. اصلاح ساختار و «تعطیلی صنایع تولیدی یا تعدیل نیروی کار» و «موقتی بودن مشاغل» هر کدام از آنان دو عامل بیکاری افراد دارای سابقه شغلی است. این دو عامل، نشانگر رکود اقتصاد، اخراج گسترده نیروی کار، و ضد اشتغالی بودن سیاست های اقتصادی نسخه «تعدیل» یا «مقاومتی» است. در تمامی طول سال پشت سر گذاشته ، رژیم ” بیم و امید” با سیاست های ناعادلانه خود ، بیکاری میلیونی در سطح جامعه می پراکند وهرکجا اعتراض بیکاران را دید با نیروهای ضد شورش به سر وقت بیکاران مطالبه گر رفت و کوبید وبازداشت نمود. موج دستگیری وزندان کشاندن و صدور صد ها حکم زندانی، حاصل این رودررویی است که نمود آن را در بیشمار اخبار و گزارشات می توان دید.
روزشمارکارگری، درتمامی دو سال ۹۶و ۹۷ به ما نشان می دهد؛ فقط هم کارگران نیستند که سرکوب می شوند. بحران آب و خشکسالی سال های اخیر وخاصه آنچه در سال١٣۹۶ حدت یافت ،وضعیت کشاورزان روستایی را هم به همین نحو به مهمیزسرکوب ودرگیری درآبادان واهواز، یزد واصفهان کشاند! درحوزه ازهستی ساقط کردن فعالان زیست محیطی و دانشجویی ، زنان و معلمان، بازنشستگان و دست فروشان و زحمتکشان مرزی کولبران و تجمعات مالباختگان همواره ودرتمامی موارد، حاکمیت با اعمال خشونت وسرکوب قداست حاکمیت اسلام ناب محمدی را در برابر این سطح ازاعتراضات و تحرکات مطالباتی به ثبوت رساندند!
در رابطه با وضعیت کشاورزان روستایی و کارگران ؛ نگاهی به ساختار دو وزارتخانه (کشاورزی و جهاد سازندگی) و وزارتخانه ( تعاون، کار و رفاه اجتماعی) و شمای آنچه که در درون مجلس در مقطع استیضاح دو وزیر آن (محمود حجتی نجف آبادی- علی ربیعی ) دراسفند ماه ١٣۹۶، اتفاق افتاد، نشان داد ؛ جلسه استیضاح وزیر کشاورزی محمود حجتی نجف آبادی در مجلس اعلان شد که: « حجتی کشاورزان، روستاییان و دامداران را به خاک سیاه نشانده است»، در همین جلسه علنی مجلس ، صدیف بدری سخنگوی کمیسیون عمران و از موافقان استیضاح گفت: « حجتی به همراه دولتمردان، کشاورزان، روستاییان و دامداران را به خاک سیاه نشانده، در واقع آنها مرده اند و فقط تشییع کننده می خواهند» ، بدری خطاب به حجتی، گفت: «شما که در دولت های مختلف وزیر جهاد بودید، بیشترین نقش و کوتاهی در خالی شدن روستاهای کشور و کاهش جمعیت آنان از۷۰ درصد به کمتر از ۲۵درصد فعلی هستید و باید در این رابطه پاسخگو باشید.» (۵)
وزارت جهاد کشاورزی، وزارتخانه زمین خواری شده. قیمت خرید تضمینی گندم پس از گذشت ۶ ماه نیمه دوم سال هنوز اعلام نشده است. مهرداد لاهوتی نماینده لنگرود در همان جلسه استیضاح اظهار داشت:« تولید نخ ابریشم از سالانه هزار تن در دوران مدیریت شما به ۱۰۰ تن رسیده است. تعرفه واردات از ۲۰۰ درصد به ۱۰ درصد کاهش یافته است.
وی خطاب به حجتی گفت: « شما چای کشور را نابود کردید. شما هنوز پول چایکاران را نداده اید.»، لاهوتی با انتقاد از افزایش واردات برنج گفت: « سه هزار هکتار از زمین های کشاورزی تغییر کاربری پیدا کرده و تبدیل به ویلا و ساختمان شده است. شما برنج کاران و کشاورزان را سرایدار کردید.» او گفت : « آقای وزیر ، جلوی همکاران خود را بگیرید. در بهترین نقطه شهر من ۲۰ هکتار از زمین ها بین همکاران شما توزیع شده است.» (۶)
استیضاح علی ربیعی از این بد تر خود را نمایاند. شهاب نادری، نماینده مردم پاوه و جوانرود در مجلس ایران، روز یکشنبه ۲۰ اسفند۹۶ در نشست علنی در موافقت با استیضاح علی ربیعی وزیر تعاون،کار و رفاه اجتماعی گفت : « نتیجه عملکرد ۶ ساله وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی این است که ۸۰ درصد از جامعه ایران زیر خط فقر هستند.»
شهاب نادری تخلفات گسترده درمجموعه وزارت تعاون،کارو رفاه اجتماعی، را به شکل زیر برشمرد: «سوء‌مدیریت به واسطه انتصابات افراد ناشایست و ناکارآمد و غیرتخصصی» و همچنین «عدم کارآمدی و پایین بودن نرخ بازده سرمایه‌گذاری» را نتیجه عملکرد شش‌ساله این وزرات خانه دانست.
نادری که عضو کمیسیون اقتصادی مجلس است، در ادامه گفت : « معاون شما در روزنامه اعتماد، نرخ خط فقر را ۷۰۰ هزار تومان اعلام کرد تا شما را قهرمان نشان دهد در حالی که طبق نظر کارشناسان، حد نصاب خط فقر ۲.۵ میلیون تومان است.» وی ادامه داد: « در نتیجه سیاست‌های غلط این وزارتخانه، ارزش دارایی و سرمایه کارگران به دو درصد تنزل یافته است، در حالی که اگر این را در بانک می‌گذاشتند، ۲۰ درصد ارزش افزوده می‌داشت.»
وی در پایان با اشاره به تظاهرات اعتراضی مردم در دی ماه سال جاری هشدار داد که «امروز وجود جوان بیکار مشکل امنیتی به بار می‌آورد و جوان بیکار در تهران آسیب اجتماعی به دنبال دارد.» (۷)
سرانجام علی ربیعی وزیر کار ، تعاون و رفاه اجتماعی،با اختلاف یک رای از مجلس رای اعتماد گرفت، هر چند که درفرصتی دیگر مجلسیان، علی ربیعی را مجبور به کنارگیری ساختند:
جزییات رای اعتماد مجدد به ربیعی
تعداد آرای ماخوذه: ۲۵۳رای
تعداد آرای موافق: ۱۲۶ رای
تعداد آرای مخالف: ۱۲۴ رای
تعداد آرای: ممتنع ۲ رای
تعداد آرای باطله: ۱ رای
یعنی ما از هر زاویه ای به وضعیت نیروی کار سراسر کسور نگاه بکنیم ، می بینیم که در هیچ حوزه ای بهبود پیدا نکرد.
پیشترهم یاد کردیم: درسال ۹۷، یکی ازحوزه ها که خیلی مهم بنظرمی رسید و بنوعی پلاتفرم اعلام شده سرمایه داری ایران شمرده می شود، حمایت ازتولید کالای داخلی است. درایران همه این را برسرزبان می رانند . جانبداران اقتصاد بازار، نئولیبرال ها ، طرفداران ترامپ و همینطور همه چهره های دولت حسن روحانی ، از همین رو خامنه ای در آستانه سال جدید شعار”حمایت ازکالای ایرانی” را علم کرده است. تاسف بار اینکه در نمی یابند چگونه می توان کالای داخلی را مورد حمایت قرارداد؟ کسانی که در تمام زندگی خویش به کالاهایی که شامل یارانه ی دولتی می شود وابستگی و نیازی نداشتند و ندارند با بحث های دهان پر کن خویش ، دولت ها را به حذف این یارانه ها فرا می خوانند تا راه را برای عملکرد بازار هموار شود. هم اینان خواهان واگذاری موسسات دولتی به بخش خصوصی می باشند تابه خیال خام خویش در برابر بوروکراسی فاسد و تن پپروری که برجامعه حاکم است ، نخبگان اقتصادی و آقا بالا سری های تازه ای ایجاد نمایند. غافل از اینکه وقتی اموال مملکتی اینگونه چوب حراج می زنند،متقاضیان خریداری این اموال به حراج گذاشته ، همان بوروکرات ها ، همان آقا زاده ها ، ژن های برتر، مافیای سپاهی هستند که تا دیروز درسایه عمل می کردند ، امروزازقبلِ همین واگذاری ها و برنامه ها با عنوان پر طمطراق” کار آفرینان ” قانونیت می یابند و تار و پود اقتصادی را در دست می گیرند. پرسش اساسی این استکه؛ آیا اینان دراساس به حمایت کالای داخلی می اندیشند؟ نمی توان از یک طرف صنعت کشور را چوب حراج زد، و واحد های تولیدی را به تعطیلی برد و ازطرف دیگری ، داعیه تقویت کالای داخلی داشت!
حسین کمالی دبیرکل حزب اسلامی کار، درخصوص تعطیلی بیشمار واحد های طولانی ، درابتداء سال در خبرگزاری ایلنا درتاریخ دوازده اردیبهشت ۹۷، اعلام می کند: «… تا زمانی که تولید صورت نگیرد و سودی ایجاد نشود همه سعی می‌کنند که از همدیگر بخواهند و بکنند و به یکدیگر به نوعی فشار وارد کنند درحالی‌که اگر سود تولید شود می‌توان درباره نحوه توزیع آن صحبت کرد. ما اکنون سود را در خیلی از زمینه‌ها غیر از موارد استثنا، نمی‌بینیم. بسیاری از واحدهای تولیدی که در گذشته فعال بوده‌اند دیگر وجود ندارند. هماکنون حدود ۱۴۰۰ واحد تولیدی مشکل دارند که همه اینها خبر می‌دهد که اصلاح ساختار اقتصادی اجتناب‌ناپذیر است و نمی‌توان از آن چشم پوشید. اگر اصلاح ساختار اقتصادی انجام نشود؛ آن واحدهایی که وجود دارند و غیرمزیتی هستند نیز تعطیل خواهند شد. تعداد کسانی که شاغل در این مجموعه واحدهای تولیدی هستند عدد بزرگی را تشکیل می‌دهد، فاصله جمعیت فعال با جمعیت شاغل است که جمعیت بیکار را شکل می‌دهد. بیکاران برای حاکمیت می‌توانند به عنوان منبع خطر تلقی شوند. البته این را هم بگویم که خیلی به آمار ارائه شده ایمان ندارم و آنها را دقیق و درست نمی‌دانم. برای نرخ بیکاری در طبقات مختلف اجتماعی و سنی اعداد و درصدهای مختلفی می‌دهند که هیچکدام از دقت کافی برخوردار نیستند. حتی نوع تعریفی که از شاغل و بیکار می‌دهند قابل تردید است وقتی که می‌گویند اگر کسی در هفته یک ساعت کار کرد بیکار نیست! این را بر چه مبنایی گفته‌اند؟ شاید تاجر در هفته یک ساعت کار کند و شاغل تلقی شود و زندگی‌اش بچرخد اما کارگر با یک ساعت در هفته زندگی‌اش نمی‌چرخد بنابراین نمی‌توان گفت او شاغل است.»
پرسش اساسی اینستکه؛ شما اگر بخواهید، تولید داخلی ایران رونق پیدا کند، باید این قوانین سفت را پیاده کنید .آیا این کار را به انجام می رسانید ؟ اصلا برای دولت روحانی تولید داخلی به آن معنی وجود ندارد . وقتی ورود بیرویه ترین شکل کالا و خاصه قاچاق واردات توسط عوامل خودی آقا زاده ها ، آیت الله های ماهی خوار – شکر خوار- زمین خوار – جنگل خوار- پارچه خوار – پسته خوار – زعفران خوار – برنج خوار و ژن های برتر آنها صورت می گیرد . جدا از این ها، اگر کار کنترل تعرفه گمرکی را به انجام نمی رسانید و بر سر راه ورود کالاهای مشابه تعرفه های سنگین نمی گذارید تا قدرت کالاهای داخلی را بالا ببرید ؛ حداقل قاچاق بیرویه کالا را نباید سازمان بدهید .
بزبانی اگر خوب نگاه کنیم و بپرسیم ، دستآورد دولت روحانی در تمام سال ۹۶ و ۹۷ در زمینه قاچاق کالا چه بود ؟ جالب استکه بگویم : حسن روحانی خود سپاه پاسداران را برای مبارزه با کالای قاچاق به پیش صحنه آورد… یعنی در دولت ایشان، قاچاقچیان اصلی، خود مامور مبارزه با قاچاق شدند…. آنهم از طرف کی و کدام مرجع سیاست گذاری ؟ از جانب خود رئیس دولت، شخص حسن روحانی … معلومه نتیجه اعمال چنین سیاست گزاری چه می شود؟ نتیجه اش را می توان در دفن عکس کارخانه بافندگی قائم شهر دید . دفن آن عکس معنای زیادی دارد … شایدپرسیده شود کدام عکس ؟ عکسی که به نام مادر صنعت نساجی در قائم شهر مازنداران … عکسبرداری شده ، بعد تر خواستند آن عکس را دفنش بکنند . چون آن سند تصویری نشان می دهند که صنعت نساجی ایران در دو مرحله با واگذاری واحد نساجی قائم شهر به شهرداری به گل نشست .
حدت واردات و کالای قاچاق به ایران :
ارائه یک گزارش آماری از واردات کالا طی سال۱۳۹۶ به روشنگری امر کمک بیشتری می کند و راحت تر می توان به مقام مقایسه با سال۱۳۹۷ بر آمد . خبر گزاری دولتی مهر گزارش می دهد : « در ۱۲ ماهه سال ۹۶ به میزان ۵۴ میلیارد و ۳۰۲ میلیون دلار انواع کالا وارد کشور شد که در مقایسه با مدت مشابه سال قبل آن ۲۴ و ۳۱ صدم درصد افزایش را نشان می‌دهد. عمده‌ترین دلایل افزایش واردات به کالاهای اساسی ، قطعات منفصله خودرو و کالاهای سرمایه‌ای مربوط می‌شود. …» و می نویسد : « اقلام عمده وارداتی درمجموع سال ۹۶ نیز به ترتیب شامل قطعات منفصله جهت تولید خودروی سواری با یک میلیارد و ۸۰۱ میلیون دلار، ذرت دامی به ارزش یک میلیارد و ۶۱۰ میلیون دلار، برنج یک میلیارد و ۲۱۴ میلیون دلار، لوبیای سویا با ۹۴۳ میلیون دلار و وسایل نقلیه موتوری با حجم سیلندر ۱۵۰۰ تا ۲۰۰۰ سی سی بجز آمبولانس و هیبریدی به ارزش ۸۰۹ میلیون دلار بوده است.»، و عمده ترین کشور های طرف قراردادهای ما را بدین شرح معرفی می کند : « عمده‌ترین خریداران کالاهای ایرانی در ۱۲ ماهه سال ۹۶ به ترتیب شامل چین به ارزش ۹ میلیارد و ۶۵ میلیون دلار، امارات متحده عربی با ۶ میلیارد و ۷۶۴ میلیون دلار، عراق با ۶ میلیارد و ۴۲۵ میلیون دلار، جمهوری کره با ۴ میلیارد و ۳۸۰ میلیون دلار ، ترکیه با ۳ میلیارد و ۹۹۱ میلیون دلار بوده است.
کشورهای عمده صادرکننده کالا به ایران در مدت یادشده به ترتیب شامل کشورهای چین با ۱۳ میلیارد و ۲۱۶ میلیون دلار، امارات متحده عربی با ۱۰ میلیارد و ۶۷ میلیون دلار، جمهوری کره با ۳ میلیارد و ۷۱۷ میلیون دلار، ترکیه با ۳ میلیارد و ۱۹۳ میلیون دلار ، آلمان ۳ میلیارد و ۸۳ میلیون دلار و همچنین سایر کشورها ۲۱ میلیارد و ۲۶ میلیون دلار بوده است.» (۸)
ایضا در سال ۱۳۹۷ نیزبه گزارش خبرگزاری دولتی مهر از قول مهدی میراشرفی ، رئیس کل گمرک ایران ، بار دیگر کشور چین را شریک اول تجاری ایران معرفی می کند . در گزارش آمده است : « هدی میراشرفی عصر دوشنبه با سفر به خوزستان در حاشیه بازدید از گمرک بندرامام خمینی در جمع خبرنگاران اظهار کرد: همانطور که خوزستان به لحاظ کلی یک استان راهبردی در زمینه‌های مختلف کشاورزی، معدنی، صنعتی، اقتصادی، تجارت و بازرگانی است در بحث گمرکات نیز مجموعه‌ای از تمامی مرزها را در این استان داریم به نحوی که گمرکات بنادر دریایی، مرز هوایی و خشکی این استان با کشورهای همسایه است. وی با اشاره به نگاه کشوربه همسایگان دربخش تجارت خارجی افزود:این نگاه به تجارت خارجی مخصوصاً با کشورهایی که شریک اول و دوم تجاری در همسایگی ایران هستند، بسیار پررنگ تر است.
رئیس کل گمرک ایران با اعلام خبر صادرات ۴۰ میلیارد دلاری (نفتی و غیرنفتی) به کشور عراق در ۱۱ ماهه اول سال جاری تصریح کرد: کشور چین با ۸.۳ میلیارد دلار مقام اول شریک تجاری و کشور عراق با ۸.۲ میلیارد دلار شریک دوم تجاری ایران است….» وی بیان کرد: « طی ۱۱ ماه امسال ۳۸.۵ میلیارد دلار کالا به کشور واردات شده که ۱.۵ میلیارد دلار تراز تجاری مثبت است و از این ۳۸.۵ میلیارد دلار تقریباً ماهی یک میلیارد دلار آن واردات کالای اساسی به کشور است که به لحاظ وزنی نسبت به مدت مشابه سال قبل ۷۰۰ هزار تُن افزایش داشت.» (۹)
امروز درایران همگان می دانند؛سپاه پاسداران، بیشتر از ۱۶۰ تا ۱۷۰ اسکله خصوصی دارند و در اساس خودشان دزدند . خنده دار نیست که رئیس دولت ، پاسداران را به جنگ با قاچاق بگمارند . یعنی با قاچاقچیان کالا و دزدان سر گردنه ، به دنبال قاچاقچی گشتن، راهی واهی بیش نیست ! بعبارتی دردل این صادرات و واردات کالا ، علیرغم اینکه همگان می دانند ولی یک نکته پُراهمیت را نباید از یاد برد و آن اینکه ؛ امروز در ایران سپاه پاسداران، بیشتر از ۱۶۰ تا ۱۷۰ اسکله خصوصی دارند و در اساس خودشان دزدند . خنده دار نیست که رئیس دولت ، پاسداران را به جنگ با قاچاق بگمارند.یعنی با قاچاقچیان کالا و دزدان سر گردنه، به دنبال قاچاقچی گشتن، راهی واهی بیش نیست ! بعبارتی واردات بیرویه و قاچاق شده، شغل های پایدار را که اساس توسعه اقتصادی است ، بی معنا می کند . بدین معنا که در کشور بیکاری میلیون ها در پیش خواهد داشت. بزبانی با اشباع بازار با واردات ارزان این فرصت را نخواهند داشت و شغل پایدار که اساس توسعه اقتصادی است ، حکم کیمیا را پیدا خواهد کرد . وقتی نوعیت واردات را دروارد ساختن ( میخ – سنگ قبر- مهرنماز- سیر – چفیه- سیر- بیل و گرباز- پونز و … ) عمدتا از چین بوده است . رشد اقتصادی توام با رشد بیکاری را نشان می دهد . اگر با واقع بینی بنگریم ؛ وقتی دروازه های اقتصادی ملکت را بازکردند ، در یک نگاه کسری تراز تجارت خارجی ما بیش از چند برابر شده است و رقم آنرا را در دوره های مختلف می توان برشمرد!
جدا از موارد فوق، امروز با حوادث وارد آمده بر صنعت هپکو – فولاد اهواز – نیشکرهفت تپه – ماشین سازی تبریز و صنعت دشت مغان و شرکت واحد اتوبوسرانی … مشخص شد که کارگران قربانیان اصلی واگذاری کارخانه به بخش خصوصی تحت عنوان: اصلاح ساختار، بازسازی و بهسازی اند . این واگذاری درگذشته ، امنیت شغلی کارگران کارخانه نساجی را به خطر انداخته به طوریکه زمانی در این کارخانه هزارو ۸۰۰ کارگر مشغول کار بود وهم اکنون این تعداد به حدود ۲۰۰ تا ۲۵۰ نفر کاهش یافته و در شرف تعطیل است و مرحله دوم، با ورود همین کالاهای قاچاق نابود شده است . خود این ماجرا نماد ورشکستگی رژیم اسلامی در حمایت از تولید کالای داخلی را نشان می دهد .
صندوق تامین اجتماعی و به ورشکستگی کشاندن آن :
هر جوینده ای خواست تا اطلاع یابد، بلایی که سپاه پاسداران روی دستگاه قاچاق رسمی جمهوری اسلامی و سیاست های ابلهانه اینها در زمینه واکنش به تولیدات داخلی ، چه برسرصنعت ایران و بنابراین برسرطبقه کارگرایران آوردند ، بایستی صنایع نساجی قائم شهر را به جلوی صحنه آورند که عمدتا نتیجه همین سیاست های غلط است که طی سال گذشته بدل به بیغوله شده است . در زمینه صنعت چای نیز با چنین دشواری در سال ۹۶روبرو هستیم . خبرگزاری دولتی طی گزارشی نوشت : « از کارگرانی که نان‌شان به واسطه واردات آجر شد؛ تغییر کاربری و تخریب ۱۴هزار هکتار باغ چای در کشور»، وادامه می دهد: «… امروز میزان باغ‌های زیرکشت محصول چای در کشور از ۳۴ هزار هکتار به زیر ۲۰ هزار هکتار کاهش یافته است و به دنبال آن خیل زیادی از باغداران و همچنین کارگرانی که از کار روی این باغ‌ها نان می‌خوردند، بیکار و آواره شده‌اند.» روند این تخریب، « به دلیل کم‌لطفی و بی‌مهری مسئولان … هماکنون حدود ۱۵ هزار هکتار باغ قابل کشت داریم و بقیه مخروبه شده‌اند یا به سمت ساختمان سازی، ویلاسازی و تغییر کاربری رفته‌اند» (۱۰)
و اما صندوق بازنشستگی خودغوغایی است . ورشکستگی صندوق را باید از دوره احمدی نژاد دنبال کرد. در دوره زمامداری حسن روحانی ، قرارگرفتن صندوق‌های بازنشستگی در آستانه ورشکستگی کامل، حذف عملی بودجه عمرانی کشور، ناتوانی دولت بدهکار در پرداخت مخارج جاری، وجود ۱۲ میلیون نفر زیر خط فقر و ۲۵ تا ۳۰ میلیون نفر زیر “خط نسبی فقر”، از دیگر خبرهای دهشتناک در رابطه با ابرچالش‌ها و نشانه‌های آن هستند. بنابراین ادعای باروری اقتصاد مقاومتی سال ۹۶ و تولید کالای داخلی سال ۹۷ ، وعده های سر خرمنی بود ، که هیچ رونقی درزندگی کارگران و زحمتکشان ایران از خود برای طبقات محروم باقی نگذاشته شود . طرح دورکاری زنان که ازدولت پیشین هم براه افتاده شد، امر به فراموشی سپردن زنان را به خدمت گرفت و متاسفانه آمار روشنی هم دراین رابطه نیست واین خود فرصت های مبارزه برابر را برای تحقق خواسته ها ومطالبات فوری شان را درسطح جامعه می سوزاند . باز پرداختن به همین ماجرای صندوق تامین اجتماعی طی هر دو سال آنچنان بالا گرفت که جیغ بنفش خودی های ” خانه کارگر”ی را نیز در آورد. به گونه ای که دولت در سال۹۶ به جای اینکه ۱۴۵هزار میلیارد تومان بدهی شان را به صندوق تامین اجتماعی بدهند، مصوبه (بند ز) گذرانند و همین امرعلیرضا محجوب و حسن صادقی و اعوان و انصارش را وا داشت که به خیابان بیایند و جلوی کاخ شورای نگهبان خیمه بزنند و دادخواهی نمایند. این حرکت دولت و وزیر بهداشت بدین معنی بود ، که با قدرت به طبقه ما اعلان دارند، وقتی دلمان خواست درون قلک تامین اجتماعی دست ببریم و از آن هزینه کنیم ، عمل می کنیم. چرا ؟ صرفا به این دلیل که بتوانند پول پروژه طرح پزشک سالار سلامت بهداشت را تامین کنند.
اعتراض سازمان داده شده از بالا هم بدین معنی بود، که بگویند سهم ابوابجمعی “خانه کارگر”ی ها را نادیده نگیرید اینگونه دزدانه و به شیوه جیب بری، نمی شود عمل کرد و بعد گفت : در دوره سعید مرتضوی هزینه های سنگین فراوانی به تامین اجتماعی وارد شد . دولت روحانی در تمام سال ۹۶ چوب حراج به صندوق اجتماعی زد. البته ما به هیچ وجه معتقد نیستیم که اگر خانه کارگرو دبیر مادام العمرش علیرضا محجوب و رهبر خود خوانده ” اتحادیه پیشکسوتان جامعه کارگری” حسن صادقی و عواملش به منابع صندوق تامین اجتماعی دست پیدا کنند ویا این موسسه بزرگ دراختیارشان می بود یا اینکه امروز در اختیار آنها باشد، آنوقت منافع کارگران ایران از دستبرد دزدان مصون می مانند، نه از این خبر ها نیست. درست در همین شرایط آنها خودشان می خورند. کما اینکه در همین دعوا های اخیر هم یکی از بحث هایی که زیر دست و پا له شد، همین بود . الان شیستا(شرکت سرمایه گذاری تامین اجتماعی)، شرکت هایی هستند که مالیه صندوق تامین اجتماعی به آنها بستگی دارد. این شرکت ها را پیشتر در دوره احمدی نژاد، سعید مرتضوی به بابک زنجانی واگذار کرده بود و ماجرای آنرا همه می دانند، آنچنان به فنا دادند که علیرغم پرونده بیش از هزار صفحه ای گروه تفحص مجلس اسلامی راه بجایی نبرد و در هوا راه شد و بابک زنجانی بعد از آن همه دادو بیداد و سیاه کردن روزنامه ها و خبر گزاری های دولتی هیچ چیزی از او ساتر نشد و همچنان در درون زندان اوین آب خنک می خورد ولی آفتابه دزدان مرتب داغ و درفش می شوند.
درگذشته محسن نوربخش بعنوان مدیرعامل موسسه تامین اجتماعی به خبرگزاری دولتی ایلنا می گوید:« ما بیش از چهارهزارمیلیارد تومان در هر ماه مستمری می‌پردازیم، این در حالی است که منابع سازمان از محل واریز حق بیمه‌ها در حدود شش هزار میلیارد تومان است و با این حال می‌بینیم که چه مشکلاتی را پیش رو داریم.»
بخشی از سخنان پایانی دکتر علی محمد آدابی، ریئس نظام پرستاری در نشست چالش های طرح تحول سلامت آمده است : « وزارت بهداشت بزرگترین انحصارگر درجهان است ازآموزش تا قیمت گذاری تا فروش تا نظارت بر فروش را برعهده داردوبردولت هم فشارمی آورد که بابت این انحصارگرایی همه منابع خود و سایر سازمانها را قربانی این وزارتخانه کند» و افزود : «کاری که احمدی نژاد با مملکت کرد و همه هزینه های خود را به پای نظام ریخت، اکنون وزیر بهداشت با دولت روحانی کرده و همه گرفتاری ها را به دولت وصل کرده و هزینه ها را به پای بیمه ها ریخته و چندی دیگر مشخص خواهد شد چه آسیبی به بنیان ها وارد کرده است » بطوری که « دولت به صورت هدفمند، از سال ۶۰ عرصه سلامت ، رفاه و بهداشت را رها کرده و الان نئولیبرالیستها در راس کارند و سرمایه داری را دنبال و از جیب ملت و نردبان دولت هزینه می کنند. هیچ آورده ای ندارند و بدون جیب دیگران هم قدرت مانور ندارند» و اضافه می کند : « الان در سازمان های بیمه ای، هم فامیل ها از پسر عمو تا برادرها جمع شده اند و با شعار من و ساقی به هم سازیم و بنیادش به هم ریزیم مشغول برنامه ریزی اند و به یکدیگر اطلاعات پاس می دهند. متاسفانه آقایان از کمبود جمع جبری دانش عمومی در تامین اجتماعی سوء استفاده کرده و تصویب بند ز نتیجه همین عامل است اگر روند فعلی ادامه یابد، دیگر بازنشسته ها نمی توانند با حقوق یک میلیونی امورات خود را بگذرانند و راه حلی هم وجود ندارد» (۱۱)
می خواهم به صراحت بیان داریم : اینها برآنند ما هر چه پول داشتیم ،خوردیم و تمام شده و حالا این منبع عظیم تامین اجتماعی افتاده به دستمان ، بدهید تا ماهم بخوریم یعنی همه حرف هاشون اینستکه؛ بی سر و صدا بخوریم .
خوب در یک کلمه، تامین اجتماعی درحال نابودی پیش می رود. یعنی سرمایه بین النسلی بیش از شش دهه زحمتکشان کشور را می خواهند به همین صراحت و روشنی بالا بکشند و می خواهند جیب یک جامعه چهل میلیونی را هدف بگیرند و پولی که در جیب آنها نیست را طلب کنند . این هم یکی دیگر از دست آوردهای منفی سال ۹۶حسن روحانی و همین جماعت بُو گندو است که به همین شکل با بدهی بالای ۱۸۰ هزار میلیارد تومان تا پایان سال دنبال شد وتا اینجای کار گذران معیشت ، نیروی میلیونی بازنشستگان را با دشواری روبرو ساختند و مجبورشان نمودند که هر بار به خیابان بیایند و فریاد برآورند ما خواستاررفع تبعیض و ایجاد همترازی عادلانه حقوق براساس ضوابط شغلی، میان بازنشستگان فرهنگی قدیم و جدید وهمسان سازی حقوق های خود هستیم . حقوق ها به ریاله ، هزینه ها به دلاره ! و امروز یعنی بعد از پایان سال۹۷ د ر ورود مان آستانه اول ماه مه، میزان بدهی دولت روحانی به سازمان تامین اجتماعی از دوره احمدی نژاد بیشتر شد و طبق آخرین گزارش خبرگزاری ایلنا از قول فتح الله بیات(رئیس اتحادیه کارگران قراردادی و پیمانی)، در تاریخ ششم اردیبهشت۹۸آمده است : « در بحث تامین اجتماعی حق و حقوق شاغلین و بازنشستگان رعایت شود اما دولت به سازمان تامین اجتماعی ۱۸۳ هزار میلیارد تومان بدهکار است »
روشنه که باقی ماندن علی ربیعی بر سر پست وزارت کار با یک رای اختلاف، دراین دوره به فرض و مستقیما ، خانه کارگری ها را زیر نگرفتند ولی اینها فعلا، برسر سازمان صندوق تامین اجتماعی به باند وزیر بهداشت و درمان حول طرح “سلامت درمانی” باختند. این در حالی استکه اگر روسا و معاونان اصلی و آقا زاده هاشان فقط آخرین مدل پروشه ها یا شرکت هایی را که در حوزه دارو سازی، اینور و آنور برپا کردند ، همین دو قلم جنس شان را بفروشند یا از خصولتی خارج سازند و دو باره دولتی بکنند و دولت سهم خودش را بردارد و بقیه را به اینها بپردازد. واقعا مشکل کسری بودجه بهداشت و درمان به شکل موقت حل می شود ولی می بینیم که اینگونه عمل نمی کنند .
در یک کلمه می خواهم بگوییم: در این عرصه هم دولت روحانی دستآوردی نداشته، جر اینکه دست بکند به دارایی موجود سازمان تامین اجتماعی که از دوره احمدی نژاد به این سو ، همه این کار را کردند . این را بگویم : این دستبردن صدای انفجارش بسیار عجیب و عظیم خواهد بود . اصلا ایران را زیر و رو خواهد کرد . یعنی اگر صندوق تامین اجتماعی فرو بریزد، چهل و دو میلیون زحمتکش ذینفع ، فریادش به آسمان میرود و کائنات نظام اسلامی را زیر و رو خواهد کرد. .
یکی دیگر از محور هایی که در مسائل کارگری در سال گذشته خیلی تاثیر گذار بود ، مسئله نظام بانکی و بحران نظام بانکی است. بحران نظام بانکی چند سویه دارد که یک منظرش بالا کشیدن میلیاردی پول ها و خروجش از کشور است . همین به نحوی در ورشکستگی بخش های صنعت و مسکن و ارتقاء تولید سربازکرد . همین بحران در بخش ساختمان ، خود بخود رشد بیکاری را دامن گستر نمود . هزاران نفر به خاطر اینکه ، صاحبان کارخانه ها توانایی پرداخت ، نرخ های خیلی بالای بهره بانکی را نداشتند ، ورشکست شدند و کارگران حین کارشون را اخراج نمودند . بخش بزرگی از کارگران به خاطر اینکه ، تسهیلات بانکی به موقع و به دلیل وعده هایی که داده بودند ، آن تسهیلات را پاس نکردند، به صف بیکاران پیوستند .
حالا پرسش اصلی این استکه ،چرا و به چه دلیل این تسهیلات داده نشد؟ یک دلیلش همین بحران بانکی است . وقتی یک شبه میلیارد ها دلار اختلاس صورت می گیرد و تا مدت ها صورت مسئله این دزدی ها لاپوشانی می شود ، بحران نظام بانکی تا مرز فروپاشی هم پیش میرود. طبیعی است که یک چنین وضعیتی صدمات جبران ناپذیری به تولید و اقتصاد زده و باعث انبوه شدن بحران بیکاری در سراسر جامعه ایران گشته است .
حاصل کلام اینکه دولت روحانی در این عرصه هم هیچ دستآوردی نداشت . بعبارتی هر مضمون اجتماعی را طی تمامیت سال ۹۶ و۹۷ مورد بررسی قرار دهید باورشکستگی روبرو می شوید. مثلا وعده هاییکه حسن روحانی پیرامون منشور حقوق شهروندی داده بود .
شما ببینید اینها چه بلایی سر فعالان کارگری آوردند . از یک سو منشور حقوق شهروندی را به رُخ مردم و طبقه ما می کشند و از سوی دیگر چیزی را باب کردند که در تاریخ جنبش کارگری و جنبش های اجتماعی ایران سابقه نداشته است . اینها برای حدت بخشیدن به امر سرکوب و بالا بردن هزینه مبارزاتی فعالان اجتماعی در عرصه های گوناگون؛ دستگیریهای پیشگیرانه را مصوبه کرده و عمل کردند . فکرش را بکنید . یارو را در خانه اش می گیرند ؛ می پرسند چرا این فرد را گرفتید ؟ می گویند : این موجودی است که ممکنه بعدا شر به پا نماید !
پرسش این است : مگر آدم ها حق و حقوق ندارند و مگر این بشر نیست . شما دارید اینگونه قصابی می کنید ؟ این تازه دستآورد منشور شهروندی هوا کردن حسن روحانی است.
تمام دستگیری فعالین جنبش دانشجویی در فاصله دی ماه۹۶،به بعد همه به همین نحو بوده است. یعنی بخش زیادی از این بازداشت ها جنبه پیشگیرانه داشته است . بازداشت های پیشگیرانه دقیقا مثل حمله جورج بوش رئیس جمهوری آمریکا بود که می گفت : ما میزنیم و نابود می کنیم و تا دمکراسی را به عراق بیاوریم . اندیشه بد که نداریم . بعدا تمام خاورمیانه را با همان سیاست پیشگرانه از وجود این و آن دیکتاتور به خاک و خون می کشند.
در جمعبندی سر فصل های این بخش می خواهیم بگوییم : در دل تمامی بحران های سال ۹۶ ، بخش بزرگی دودش به چشم نیروی رنج وکار جامعه رفته و چوبش را همین محرومین جامعه و توده اعماق ، نیروهای حاشیه شهری و جوانان بیکار صد ها شهر خوردند و بس، کشته هم دادند.
موج دستگیری ها در تمامی عرصه ها زنان – زنان خیابان انقلاب – دانشجویان دختر و پسر- معلمان – فعالان محیط زیست – کولبران و تیراندازی به آنان و بستن مرزهای کشور و جلوگیری از تردد کولبران ، تهاجم به دست فروشان – فعالان حقوق کودک و خیابانی – فعالان کارگری اعم از سندیکایی و متشکل تا دیگران … یورش به خانواده ها همه و همه محصول همین بلبشویی حقوق شهروندی ورشکسته دولت روحانی است
یعنی نه تنها آزادی سندیکاهها و تشکل ها را به رسمیت نشناختند ، هر بلغوری که بر سر منابر و پشت تریبون ها اداکردند، تماما دروغ و چرت و پرت بود . بازداشتگاهها فربه تر شد . قبلا بازداشتی ها را اطلاعات و کمیته و سپاه می گرفت، الان خودشان و تمامی جک و جانور ها در همین مضمون پیشگیرانه سراغشان می روند و می گویند: ما می دانیم که شما در این حرکت نبودید . ما می دانیم که در خیزش دی ماه نبودید ولی تو را می گیریم چرا که اگر این خیزش و شورش از جای دیگری سر در آورد، تو جزو کسانی خواهی بود که سر از آنجا در می آوری و اعتراضات را سازمان می دهی و پتانسیل این را داری که نظام ما را بتوانی پائین بیاری … می خواهم به صراحت بنویسم : در حوزه حقوق شهروندی ، جامعه را به عصر شتر چرانی سوق دادند .
اینها گوشه ای از کار نامه سراسر سیاه و تباهی آور دولت روحانی است که این فضاحت را در نابودی صنعت نساجی و بافندگی و چای و چایکاری ، تامین اجتماعی از خودش بجا گذاشت . یعنی کلید دولت “امید”، بدینگونه گره ها را وا نمی کند که هیچ ، بلکه چهار قفله می نماید . البته علت هم دارد … آنها اعم از بازار و آپارات روحانیت ، آقا زاده ها و ژن ها اصلح و برتر، و عمله سپاه و بسیج ؛ زورشان خیلی بیشتر از دولت است . آنها هستند که برای روحانی سیاست تعیین می کنند و وادارش می سازند تا این کار را بکند و آن کار را نکند …
سالی که گذشت، برخی بانک‌ها و موسسات مالی، سپرده‌های میلیون‌ها نفر از پس‌انداز کنندگان ایرانی را بالا کشیدند. در این رابطه عباس آخوندی در گفتگو با روزنامه اعتماد اعلام می کند : « این اتفاق ظرف یک یا دو سال رخ نداده و روندی چند ساله داشته که در این مقطع به صورت یک دمل چرکین سرباز کرده است. تاریخچه این موسسه‌ها نشان می‌دهد که در ابتدای دهه ٨٠ تاسیس آنان آغاز شده و در سال‌های ٨۶ و ٨٧ به اوج خود می‌رسد و آثار آن در نهایت در سال‌های ٩۵ و ٩۶ به‌صورت گسترده نمودار می‌شود.» وی « شمار مالباختگان را بالای پنج میلیون نفر ارزیابی می‌کنند که بخشی از آنها نیز در طغیان دی ماه گذشته شرکت داشتند. دولت با برداشت از منابع بانک مرکزی یازده هزار میلیارد تومان و به روایتی بیست هزار میلیارد تومان را به جبران خسارت مالباختگان اختصاص داد…» . (۱۲)
ولی یک چیز دیگری هم اتفاق افتاد . اتفاقی که هیچ چیزی جز سرکوب، خون و خونریزی حاکمان، نمی تواند جلوی آن را بگیرد و آن اینکه ما به سمت همزمانی سر ریز بحران ابر چالش ها پیش می رویم . بحران نظام بانکی – بحران آب و برق – بحران صندوق های بازنشستگی – بحران گسترده تعطیلی صنایع- گسترش حاشیه نشینی و مهاجرت میلیونی روستائیان و افزایش بیکاری در سطح عمومی جامعه ، گرسنگی و فقر و … مصادیق پیشروی جامعه ما است . همه اینها با هم سر باز کردند و همزمان شدند . این پدیده همزمانی امر مهمی در شکل دادن به خیزش دی ماه ٩۶ و در وسعت بخشیدن بدان تاثیر گذار بوده است . باید نوشت: هنوز تعیین کننده نبوده ولی تاثیر گذار بود و هر چه این همزمانی عمیق تر ، قوی تر و عظیم تر بشه ، دامنه تاثیراتش بیشتر خواهد شد .
در مقابل همه این ناکامی های خانه خراب کن است که جامعه ما را به آستانه انفجار رسید …شوخی هم نیست . انفجار ده روزه دی ماه ٩۶« ده روزی که ایران را تکان داد » ،صاعقه ای در آسمان بی ابر و بدون رعد وبرق نبوده است ! که بدان خواهیم پرداخت….در بخش دوم تلاش خواهیم ورزید که پیشزمینه های مبارزات کارگران و پیشروی مردم در سال٩۶ و۹۷ و افت و خیزها و جمعبندی سر فصل های بحث را در کنار وارسی سال روند تولید مورد داوری قرار دهیم.
ادامه دارد….
منابع:
(۱)- ( سایت فارسی رادیو و تلویزیون بی بی سی، ۴ بهمن ۱۳۹۷)
http://www.bbc.com/persian/iran-46987739
(۲) – (خبرگزاری دولتی ایسنا ، بادامچی: ۲۰ میلیون جوان ۱۵ تا ۲۹ ساله بیکار هستند ، ۷ شهریور۱۳۹۷)
https://www.isna.ir/news/97060703343
(۳) – ( خبرگزاری فارس، دکتر ابراهیم رزاقی ، استاد اقتصاد دانشگاه تهران ، ششم شهریور ۱۳۹۶)
https://www.farsnews.com/news/13960606000351
(۴)- ( سایت خبرگزاری تسنیم ،احتمال بیکارشدن ۴۵۰هزار نفردرصنعت قطعه‌سازی ۲۲ مرداد۱۳۹۷)
https://www.tasnimnews.com/fa/news/1397/05/22/1801305
(۵ ) – ( خبرگزاری پانا، چهارشنبه ۲۳ اسفند ١٣۹۶)
http://www.pana.ir/news/807014
(۶)- ( خبرگزاری دولتی مهر ، چهارشنبه ۲۳ اسفند ۱۳۹۶)
https://www.mehrnews.com/news/4251777
(۷ )- ( خبرگزاری دولتی مهر، سه‌شنبه ۲۲ اسفند ۱۳۹۶)
https://www.mehrnews.com/news/4250537
(۸) – – (خبرگزاری دولتی مهر، جزئیات تجارت خارجی کشور در سال ۹۶/واردات ۵۴ میلیارد دلاری ،۱۹/فروردین/ ۱۳۹۷)
https://www.mehrnews.com/news/4266174
(۹) – ( خبرگزاری دولتی مهر ، چین شریک اول تجاری ایران ، ۱۳ اسفند ۱۳۹۷)
https://www.mehrnews.com/news/4559404
(۱۰)- ( خبرگزاری کار ایران – ایلنا، گزارش ندا علیزاده ، تخریب کاربری و تخریب …باغ چای کشور، ۲۱/فروردین/ ۱۳۹۷)
https://www.ilnanews.com/%D8%A8%D8%AE%D8%B4-%DA%A9%D8%A7%D8%B1%DA%AF%D8%B1%DB%8C-9/609979–
(۱۱)- (کانال تلگرامی اقتصاد در گذر زمان)
(۱۲)- (گفتگو با عباس آخوندی، وزیر مسکن و شهر سازی، روزنامه «اعتماد»، اول بهمن ماه٩۶ )
http://www.ghatreh.com/news/nn41074325