رضا خندان مهابادی، بکتاش آبتین و کیوان باژن سه تن از اعضای کانون نویسندگان ایران هر یک با حکمی از سوی شعبه ۲۸ دادگاه انقلاب به ریاست قاضی مقیسه به شش سال زندان محکوم شدند.
بیش از ۹۰۰ نویسنده، مترجم و شاعر در نامهای به مقامات اجرایی و قضایی اعتراض صریح خود را نسبت به رویههای نامنصفانه دستگاه قضایی و برخوردهای امنیتی با اهل قلم و نویسندگان این کشور اعلام کرده وخواستار رفع اتهام بیقید و شرط این سه نویسنده شدند.
در قسمتی از این نامه سرگشاده آمده است، صدور حکم ناروا و آزادی کُش هجده سال حبس (برای هر نفر ۶ سال) در مورد سه تن از اَعضای سابق و کنونی هیات دبیرانِ کانون نویسندگان ایران ( که نفس وجود این تشکیلات نمادی است از تلاشهای ۵۰ سال اخیر نویسندگان ایران درزمینهٔ نفی سانسور و برقراری فضای آزادی بیان کامل در کشور) لطمهای گران به حقوق اساسی فرد فرد ملّت ایران است.
همچنین جمعی از نویسندگان افغانستان نیز روز پنجشنبه ۲۶ اردیبهشت در محکومیت حکم صادره علیه سه عضو کانون نویسندگان ایران بیانیهای صادر کردند.
در این بیانیه آمده، پرسشهای زیادی دربارهٔ این حکم مطرح است، از جمله اینکه «امنیت کشور» چه ربطی به مسایلی چون «عضویت در کانون»، «انتشار نشریۀ فرهنگی»، «انتشار اسناد و مدارک فعالیتهای پنجاه سالۀ کانون» و «حضور بر مزار احمد شاملو، محمد مختاری و جعفر پوینده» دارد؟
ما نویسندگان افغانستان، سوا از آنکه هر کداممان در کجای جهان قرار گرفتهایم و چه طرز فکری داریم، این حکم را نقض آشکار آزادی بیان و قلم شمرده و آن را صریحاً محکوم میکنیم.
جمهوری اسلامی ایران باید هرچهزودتر حکم این سه نویسنده را ملغی اعلام کرده و اصل ” آزادی بیان، بدون حصر و استثنا، برای همگان” را رعایت کند.
مادران پارک لاله نیز در بیانیه ای اتهام های وارد به اعضای کانون نویسندگان ایران را به شدت ناعادلانه و شرم آور توصیف کرده و خواهان لغو احکام ناعادلانه اعضای آن شده است.
در قسمتی از متن این بیانیه آمده است: «این فقط محاکمه و محکومیت سه نویسنده نیست، تنها محاکمهی کانون نویسندگان ایران نیست. محکومیت همهی نویسندگان و کسانی است که میخواهند از حق آزادی بیان برخوردار باشند. به این گونه محاکمهها و حکمهایی که در چند دههی اخیر برای پراکندن رعب و وحشت و سرکوب آزادی بیان به وفوردر جریان بوده است، باید پایان داده شود.»
کانون نویسندگان ایران صبح روز پنجشنبه ۲۶ اردیبهشت ۱۳۹۸ با انتشار بیانیهای در رابطه با صدور احکام زندان برای اعضای خود واکنش نشان داده و از همهی نویسندگان و انسانهای مدافع آزادی بیان در خواست کرده تا از هر راه ممکن به دفاع از این سه نویسنده بپردازند.
کانون در اطلاعیه خود نوشته است که «مبنای اتهام و صدور حکم» این سه نویسنده عضو کانون «گام نهادن در راه آزادی بیان و مخالفت با سانسور» است. محاکمهای که به «محکومیت همهی نویسندگان و کسانی است که میخواهند از حق آزادی بیان برخوردار باشند.»
شعبه ۲۸ دادگاه انقلاب تهران با ریاست قاضی مقیسه، هر کدام از سه عضو کانون نویسندگان ایران، رضا خندان مهابادی، کیوان باژن و بکتاش آبتین، را با اتهام “تبلیغ علیه نظام” به یکسال و با اتهام “اجتماع و تبانی به قصد اقدام علیه امنیت کشور” به ۵ سال زندان محکوم کرد. این رای روز چهارشنبه ۲۵ اردیبهشت ۹۸ به «ناصر زرافشان» و «راضیه زیدی» وکلای مدافع این سه عضو کانون ابلاغ شدهاست.
رضا خندان مهابادی و بکتاش آبتین از اعضای هیئت دبیران کانون نویسندگان ایران هستند و کیوان باژن نیز عضو سابق هیئت دبیران و از اعضای کانون است. پروندهی آنها با شکایت وزارت اطلاعات و به اتهامهای “تبلیغ علیه نظام” و “انتشار نشریه غیر قانونی” در سال ۱۳۹۴ گشوده شد. این سه نویسنده بارها در ساختمان مرکزی وزارت اطلاعات پیرامون فعالیتشان در کانون بازجویی شدند و سرانجام در مرداد سال جاری بازپرس شعبهی هفت دادسرای اوین ایشان را احضار و اتهام “تبلیغ علیه نظام” را به آنها تفهیم کرد. با تامین قرار صادر شده که کفالت پنجاه میلیون تومانی بود هر سه آزاد شدند؛ ولی دو ماه بعد مجددا بازپرس پرونده آنها را احضار کرد. این بار سه اتهام به آنها منتسب شد: “تبلیغ علیه نظام”، “اجتماع و تبانی به قصد اقدام علیه امنیت ملی” و “تشویق بانوان کشور به فساد و فحشا”. میزان قرار کفالت نیز به یکصد میلیون تومان برای هر یک افزایش یافت که با تامین آن تا برگزاری دادگاه آزاد شدند؛ اما در کیفرخواستی که در دادگاه روز دوم بهمن قرائت شد اتهام سوم برداشته شده بود.
مصداق این اتهامها بنا بر کیفرخواست، کتاب “پنجاه سال کانون نویسندگان ایران” است که در چهار جلد تدوین شده و مربوط به فعالیتهای کانون طی پنجاه سال تاسیس آن است. این کتاب انتشار عام نداشت و سی دوره برای اعضا چاپ شده بود. در خرداد ماه ۹۷ ماموران وزارت اطلاعات همهی نسخهها را زمانی که قرار بود به یکی از اعضای کانون تحویل شود، توقیف کردند و با خود بردند.
کانون نویسندگان ایران در اردیبهشتماه سال ۱۳۴۷ از جمله با هدف مبارزه با سانسور اعلام موجودیت کرد. اعضای این کانون در برهههای مختلفی از تاریخ ایران، چه در دوران پهلوی و چه در زمان جمهوری اسلامی و بهویژه در دهههای ۶۰ و ۷۰ با سرکوب و اعدام و قتل روبرو بودهاند.
محمدجعفر پوینده و محمد مختاری که در قتلهای زنجیرهای وزارت اطلاعات در دهه ۷۰ جان خود را از دست دادند از اعضای این کانون بودند. اعضای این کانون را نویسندگان، مترجمان و ویراستاران تشکیل میدهند. از جمله اعضای نامآشنای کانون میتوان به سیمین دانشور، نادر ابراهیمی، بهرام بیضایی، داریوش آشوری، محمدعلی سپانلو، محمود اعتمادزاده (م.ا. بهآذین)، سیاوش کسرایی، اسماعیل خویی و احمد شاملو اشاره کرد.