بیش از یک‌صد نفر از استادان دانشگاه‌ها و اعضای جامعه علمی کشور در نامه‌ای به ابراهیم رئیسی، رئیس قوه قضاییه با تأکید بر اینکه ادامه بازداشت فعالان محیط زیست که موجب گسترش ناامیدی در بین جوانان و تشکل‌های غیردولتی محیطزیستی شده، از او درخواست کردند با ورود به جزئیات حقوقی پرونده فعالان محیطزیستی، این پرونده مفتوح را به سرانجام خوش برساند.
در نامه این استادان آمده است: «بیش از ۵۰۰ روز از بازداشت موقت تعدادی از خوشنام‌ترین کارشناسان و فعالان محیط زیست ایران به اتهام جاسوسی می‌گذرد. اختلاف‌نظر میان دو نهاد اطلاعاتی کشور در توصیف عنوان مجرمانه متهمان مزبور که یکی متهمان را جاسوس می‌داند و دیگری که مرجع تخصصی تشخیص جاسوسی در کشور است، آنها را جاسوس نمی‌داند و معتقد است جرمی اتفاق نیفتاده و این اعمال را مجرمانه توصیف نمی‌کند، بلکه بخشی از فرآیند رایج تحقیقات محیط زیستی است، باعث سردرگمی و اطاله دادرسی شده است. این امر موجب شده تا سرنوشت جمعی از فرزندان خلف این سرزمین که جوانی‌شان را نثار حفاظت از تنوع زیستی ایران کرده‌اند و در شرایط حساس کنونی، وجودشان و حضورشان می‌توانست به حل برخی از مشکلات زیست‌محیطی کشور کمک کند، در وضعیت نامعلوم باقی بماند.»
امضاکنندگان می‌افزایند: «در میان بازداشت‌شدگان، متخصصان توانمند و شناخته شده حوزه حیات‌وحش کشور نظیر طاهر قدیریان، امیرحسین خالقی و هومن جوکار حضور دارند که سال‌هاست در راه خدمت به میهن و حفاظت از طبیعت این مرز و بوم تلاش کرده و در بسیاری از طرح‌های حفاظتی گونه‌های در معرض خطر انقراض با همکاری ادارات کل محیط زیست استان‌ها و دانشگاه‌ها نقش تأثیرگذار و تعیین کننده‌ای در بقای آنها داشته و همچنین در تمام سال‌های خدمت خود به طبیعت این سرزمین، به‌عنوان الگوی تلاش خالصانه برای آبادانی وطن، موجب ایجاد انگیزه و امید در دل نسل جوان و دانشجویان محیط زیست ایران شده‌اند.»
آنها تأکید کردند: «ادامه بازداشت این افراد تنها موجب گسترش بیشتر ناامیدی در میان جوانان، دانش‌آموختگان، متخصصان و تشکل‌های محیط زیستی که نقش تعیین کننده‌ای در حفظ و آبادانی این سرزمین دارند، خواهد شد. لذا درخواست داریم با ورود به جزییات حقوقی موضوع، این پرونده مفتوح را به سرانجام خوش برسانید.»
پرونده موسوم به فعالان محیط زیست، هشت متهم به نام های «هومن جوکار»، «سپیده کاشانی»، «امیرحسین خالقی»، «طاهر قدیریان»، «مراد طاهباز»، «سام رجبی»، «نیلوفر بیانی» و «عبدالرضا کوهپایه» دارد که بهمن‌ماه ۹۶ بازداشت شدند. تاکنون برای چهار نفر به اتهام افساد فی الارض، سه نفر به اتهام جاسوسی و یک نفر هم به اتهام اجتماع و تبانی علیه امنیت ملی، کیفرخواست صادر شده است.
کاووس سیدامامی نیز از متهمان این پرونده بود که سال ۹۶ در زندان اوین بنابر ادعای مسئولان قضایی، خودکشی کرد.
رسیدگی به پرونده فعالان محیط زیستی بازداشت شده، پس از صدور کیفرخواست به شعبه ۱۵ دادگاه انقلاب اسلامی تهران به ریاست قاضی صلواتی ارجاع شد که تا کنون هشت جلسه رسیدگی برگزار شده است.
پنج جلسه نخست به قرائت کیفرخواست افزون بر ۳۵۰ صفحه ای دادسرا توسط نماینده دادستان اختصاص داشت که در سه جلسه آخر نیلوفر بیانی یکی از متهمان زن پرونده، در جلسه دادگاه حضور نداشت.
پس از پایان قرائت کیفرخواست، شعبه ۱۵ دادگاه انقلاب رسیدگی انفرادی به پرونده متهمان را آغاز کرد که جلسه اول و دوم به پرونده مراد طاهباز یکی از کسانی که به افساد فی الارض متهم شده، اختصاص داشت.
جلسه سوم رسیدگی های انفرادی نیز به پرونده نیلوفر بیانی اختصاص داشت که جلسه اول آن برگزار شد اما جلسه دوم به دلیل عدم حضور مستشار دادگاه برگزار نشد و به زمان دیگری موکول شد.
بر اساس این گزارش، با توجه به قرار داشتن در روزهای پایانی سال، ادامه رسیدگی به پرونده متهمان محیط زیست به سال ۹۸ موکول شده است.
اتهام چهار تن از متهمان این پرونده در لحظه آخر از جاسوسی به افساد فی الارض تغییر کرد.