گلرخ ابراهیمی ایرایی، فعال مدنی و زندانی سابق و آتنا دائمی فعال حقوق کودک که اکنون در حال گذراندن حکم پنج سال حبس خود در زندان اوین است هر دو به حکم قطعی «سه سال و هفت ماه زندان» در دادگاه تجدیدنظر محکوم شدند. طبق ماده ۱۳۴ قانون مجازات اسلامی هر کدام از آنها محکوم به گذراندن اشد مجازات دو سال و یک ماه حبس برای اتهام «توهین به رهبری» هستند. علاوه بر این هر دو آنها محکوم به «محرومیت از عضویت در گروه‌های اجتماعی به مدت دو سال» هستند.
دادگاه تجدید نظر آنها بدون حضور خودشان یا وکلایشان برگزار شده و حکم قطعی صادر شده است. به دنبال استیذان ابراهیم رییسی رییس قوه قضاییه از علی خامنه‌ای، با حکم رهبری دیگر لزومی برای برگزاری دادگاه‌های تجدیدنظر نیست و قضات به سلیقه خود برخی از دادگاه‌های تجدیدنظر را برگزار نخواهند کرد. ضرورت و حق قانونی که با این حکم رهبری، از متهمان به خصوص متهمان امنیتی و سیاسی که با حکم‌های سنگین مواجه هستند گرفته شده است.
حکم به عباس امیری وکیل آتنا دائمی روز چهارشنبه ۱۳ شهریور ماه ابلاغ شده اما هنوز این حکم به گلرخ ایرایی که آزاد است ابلاغ نشده است. با این حال امیر رییسیان وکیل خانم ایرایی در گفت‌وگو کوتاه با خبرگزاری انصاف‌نیوز روز پنجشنبه ۱۴ شهریور ماه اعلام کرد حکم موکلش عینا در دادگاه تجدیدنظر تایید شده است.
گلرخ ایرایی که از فروردین ۹۸ با اتمام دوران حکمش آزاد شده با اعلام این خبر به ایران‌وایر گفت: «حکمم هنوز به من ابلاغ نشده، خودم نیز از طریق انصاف‌نیوز متوجه تایید حکمم شدم. حدود یک ماه پیش طی پیام تلفنی به من و وکیلم گفته شد حکم صادر شده اما پس از اینکه وکیل من و وکیل خانم دائمی به شعبه دادگاه مراجعه کرده بودند به آنها گفته شده بود که به دلایلی نمی‌توانند رای را اعلام کنند. در این مدت دو سه بار به شعبه مراجعه کرده بودند.»
به گفته گلرخ ایرایی و مادر آتنا دائمی حتی دادگاه تجدیدنظر آنها تشکیل نشده است. خانم ایرایی گفت: «نه تنها ما در دادگاه تجدیدنظر خود شرکت نکردیم بلکه حتی دادگاهی برای حضور وکلایمان هم تشکیل نشد تا حداقل آنها از ما دفاع کنند.»
معصومه نعمتی مادر آتنا دائمی با تایید اینکه تنها شانس دخترش برای آخرین دفاع از او گرفته شده به ایران‌وایر گفت: «حتی به خودشان زحمت تشکیل دادگاه تجدیدنظر را هم ندادند. حتی آخرین حق دفاع هم از بچه من و گلرخ گرفته شده است. آتنا قرار بود تیرماه سال آینده با تمام شدن دوران حکمش آزاد شود حالا با این حکم جدید سه سال دیگر آزاد خواهد شد. دختر جوانم در زندان روزهایش طی می‌شود، پیر می‌شود و بیمار، بدون اینکه حتی برای دلیل قانع کننده‌ای در زندان باشد. هر روز هم وضعیت جسمی‌اش بدتر می‌شود. من خسته‌ام و حالم خیلی بد است.»
غلامحسین اسماعیلی سخنگوی قوه قضاییه اوایل مرداد ماه در کنفرانس خبری خود موضوع استیذان رییس قوه قضاییه از رهبر ایران درباره عدم ضرورت برگزاری دادگاه‌های تجدیدنظر با حضور متهم و وکیل را تایید کرد.
محمدعلی پورمختار،عضو کمیسیون قضایی و حقوقی مجلس شورای اسلامی در اظهارنظر عجیبی با تایید حکم رهبری به ایرناپلاس گفت کلا حکم‌های دادگاه تجدیدنظر تفاوتی با دادگاه‌های بدوی ندارد: «تشکیل دادگاه تجدیدنظر بنا به صلاح‌دید رییس دادگاه است. این‌گونه نیست که تشکیل دادگاه الزامی باشد، من تابه‌حال ندیده‌ام تفاوتی میان محکومان به حبس و دیگر محکومان در برگزاری دادگاه تجدیدنظر قائل بشوند.»
گلرخ ایرایی که چند ماه است با پایان دوران حکمش آزاد شده است حالا باید خود را دوباره برای گذراندن ۲ سال حبس و یک ماه زندان آماده کند و خانم دائمی نیز باید سه سال دیگر با احتساب دوران فعلی حکمش در زندان بماند.
گلرخ ایرایی و آتنا دائمی هر دو در یک پرونده مشترک که در دوران حبس‌شان برای آنها تشکیل شد متهم به دو اتهام «تبلیغ علیه نظام» و «توهین به رهبری» شدند. مستندات اتهام تبلیغ علیه نظام برای این دو «نوشتن نامه‌ها و بیانیه‌های از داخل زندان» و «ارتباط با رسانه‌های خارج از کشور» و مستندات اتهام توهین به رهبری «خواندن سرود ای شهید» یک روز پس از اعدام زانیار مرادی، لقمان مرادی و رامین حسین پناهی در سالن ملاقات زندان اوین بوده است که با شکایت علی چهارمحالی رییس وقت زندان اوین و شهادت کارکنان زندان برای آنها پرونده تشکیل شد.
یک منبع مطلع پیش از این در گفت‌وگو با ایران‌وایر درباره مستندات اتهام توهین به رهبری گفته بود: «سرود خواندن این دو زندانی، هنجارشکنی و توهین به رهبر قلمداد شده است در حالی که آنها شعار “ای شهید” را خوانده‌اند که در رسانه‌های داخلی بارها پخش شده است. گلرخ و آتنا در دفاعیات خود گفته‌اند آنها این اتهام را نمی‌پذیرند و سرود خواندنشان به معنای توهین به کسی نبوده است.»
دادگاه گلرخ و آتنا در شعبه ۲۶ دادگاه انقلاب به ریاست قاضی ایمان افشاری در تاریخ ۲۸ خرداد ۹۸ طی یک جلسه برگزار شد و حکم‌شان از سوی این شعبه در اواخر تیرماه صادر شد. براساس این حکم هر کدام از آنها به اشد مجازات محکوم شدند، هر کدام به اتهام «تبلیغ علیه نظام» به یک سال و شش ماه و به اتهام «توهین به رهبری» به دو سال و یک ماه حبس محکوم شدند. این حکم عینا در ماه مرداد ماه تایید شد. اما ابلاغ آن به وکلا تا تاریخ ۱۳ شهریور ماه طول کشید.
خانم نعمتی با اظهار اینکه حتی به بیماری دخترش رسیدگی نمی‌شود گفت: «توده‌ای در سینه دخترم یک سال و نیم پیش دیده شد که طبق تجویز پزشک آتنا باید هر شش ماه یکبار برای این توده مورد آزمایش قرار می‌گرفت اما یک سال و نیم گذشته و او به بیمارستان برای معاینه منتقل نشده است. بارها درخواست دادیم اما توجهی نشد. آخرین بار پزشک زنان زندان در تیرماه به مسوولان زندان گفته بود آتنا باید به بیمارستان برای ماموگرافی و سونوگرافی منتقل شود اما این اتفاق نیفتاد. و مدتی پیش در معاینه جدید پزشک گفته این توده بزرگتر شده است.»
مادر آتنا دائمی همچنین گفت حق ملاقات حضوری با آتنا در زندان اوین به دلایل نامشخصی از آنها از او گرفته شده است. آخرین ملاقات حضوری آتنا با خانواده‌اش در تاریخ ۱۹ اسفند ۹۷ بوده است. خانم نعمتی گفت: «بارها در دوره چهارمحالی رییس سابق زندان اوین درخواست ملاقات حضوری دادیم اما ایشان قبول نکرد، حالا هم از یک ماه پیش که رییس جدیدی برای زندان اوین انتخاب شده، او نیز به دلایل نامعلومی با ملاقات حضوری آتنا موافقت نمی‌کند. واقعا نمی‌دانیم چه کار کنیم.»
غلامرضا ضیایی که از ۱۱ تیرماه ۹۸ به عنوان رییس زندان اوین انتخاب شده، پیش از این از مهرماه ۹۶ رییس زندان رجایی شهر کرج بود. او پیش‌تر نیز مسوول بازداشتگاه کهریزک بود که در سال ۸۸ بسیاری از معترضان به انتخابات ریاست جمهوری در این بازداشتگاه مورد ضرب و شتم و شکنجه قرار گرفتند.
گلرخ ایرایی، سوم آبان ماه ۱۳۹۵، بدون دریافت احضاریه کتبی، توسط ماموران امنیتی در منزلش بازداشت و برای اجرای حکم، به زندان اوین منتقل شد. مدتی بعد ۳۰ ماه از حکم این فعال مدنی مورد عفو قرار گرفت و حکم نهایی او به دو سال و نیم کاهش یافت. گلرخ ایرایی در تاریخ ۱۸ فروردین ۱۳۹۸ با اتمام دوران حبس، از زندان اوین بیرون آمد. او به دلیل داشتن پرونده دوم، در زمان آزادی مجبور به پرداخت قرار کفالت ۶۰ میلیون تومانی به دادگاه شد.
آتنا دائمی، فعال حقوق کودک نیز در تاریخ ۲۹ مهرماه ۱۳۹۳ توسط سازمان حفاظت اطلاعات سپاه پاسداران بازداشت و در تاریخ ۲۳ اسفند ۱۳۹۳ در دادگاهی به ریاست قاضی «محمد مقیسه» به ۱۴ سال زندان محکوم شد. او را متهم به «تبلیغ علیه نظام»، «اجتماع و تبانی علیه امنیت ملی»، «توهین به رهبری»، «توهین به بنیان‌گذار جمهوری اسلامی» و «اختفای ادله جرم» کرده بودند. در دادگاه تجدیدنظر، او از اتهام اختفای ادله جرم منع تعقیب خورد و براساس ماده ۱۳۴ قانون مجازات اسلامی، حکم وی به پنج سال حبس تغییر کرد.
از جمله مصادیق اتهامات آتنا دائمی، دیدار با خانواده‌های زندانیان سیاسی، انتشار مطالب انتقادی در فیس‌بوک، مخالفت با مجازات اعدام و حمایت از زندانیان سیاسی و مدنی بود. مصداق اتهام اختفای ادله جرم که بعد در دادگاه تجدید نظر برای آن منع تعقیب خورد نیز همکاری نکردن با بازجویان عنوان شد. آتنا از دادن اطلاعات درباره دوستانش به بازجویان پرهیز کرده بود.
او پس از ۱۴ ماه بازداشت، با قرار وثیقه از زندان آزاد شد اما در تاریخ ششم آذر ماه ۱۳۹۵ برای گذراندن دوران حکمش، در منزل پدری بازداشت و روانه زندان اوین شد.
منبع: ایران‌وایر