نگاهی به بازداشت‌ها، محکومیت‌های صادر شده علیه فعالین مدنی و مخالفان حجاب اجباری در ماه گذشته نشان می‌دهد در حالیکه بیشتر افکار عمومی و جامعه جهانی بسوی افزایش تنش در خلیج فارس متمرکز شده، سرکوب جامعه مدنی در ایران شدت گرفته است.
سازمان حقوق بشر ایران خواستار توجه بیشتر جامعه جهانی به نقض گسترده حقوق بشر و بخصوص سرکوب کم سابقه جامعه مدنی در ایران شد. محمود امیری مقدم سخنگوی این سازمان گفت: «به نظر میرسد که رهبران جمهوری اسلامی از تنش موجود در خلیج فارس که خود از عاملان تشدید آن هستند، به عنوان سرپوشی برای سرکوب بیشتر مردم ناراضی و جامعه مدنی استفاده می‌کنند. ما بار دیگر از جامعه جهانی بخصوص کشور های اروپایی میخواهیم که نقض حقوق بشر را در صدر گفتگوهای خود با جمهوری اسلامی قرار دهند».
طبق آمار جمع آوری شده توسط سازمان حقوق بشر ایران، در ماه آگوست سرکوب جامعه مدنی از طریق بازداشت فعالان و محکومیت بازداشت شدگان شدت بیشتری به خود گرفت و دهها نفر بازداشت شدند. مواردی از این بازداشت‌ها را در اینجا ملاحظه کنید:
– تجمع جمعی از حامیان حقوق حیوانات در مقابل ساختمان شهرداری تهران، در تاریخ دوشنبه ۲۸ مرداد ماه، که به کشتار سگ‌ها اعتراض کرده بودند توسط پلیس به خشونت کشیده شد و تعدادی از معترضین بازداشت شدند. هنوز تعداد دقیق و اسامی این بازداشت شدگان مشخص نشده است.
– دست‌کم شش شهروند بهایی به نام‌های ابوالفضل انصاری (۱۲ مرداد)، روح الله زیبایی (۱۲ مرداد)، فرید مقدم (۱۲ مرداد)، منیره باویل سفلایی، مینو زمانی پور و غلامحسین مظلومی (هر سه ۱۹ مرداد) بازداشت شدند.
– جواد لعل محمدی، هاشم خواستار، محمدحسین سپهری، حوریه فرج زاده، محمد نوری‌زاد، فاطمه سپهری، عبدالرسول مرتضوی و پوران ناظمی در تاریخ ۲۰ مرداد ماه در مشهد بازداشت شدند. رضا شرفخانی، شهروند اهل مشهد و جانباز ۴۰ درصد جنگ ایران و عراق در تاریخ ۲۳ مرداد ماه در مشهد بازداشت شد که به نظر میرسد بازداشت وی نیز در ارتباط با بازداشت گروه اول بوده است.
– در طی این ماه چندین نفر از فعالان کارگری از جمله نرگس منصوری، فعال مدنی و از اعضای سندیکای کارگران شرکت واحد اتوبوسرانی (۲۱ مرداد)، حسین کریمی سبزوار، از اعضای سندیکای رانندگان شرکت واحد (۱۳ مرداد)، عسل محمدی، از حامیان کارگران نیشکر هفت تپه (۱۳ مرداد) بازداشت شدند.
– تعداد دیگری نیز که در زمینه‌های مختلف اجتماعی و سیاسی فعالیت می‌کردند در این ماه بازداشت شدند که از آن جمله می‌توان به رها احمدی، فعال مخالف حجاب اجباری (۱۳ مرداد)، آیدین ذاکری، فعال ترک (آذری) هویت طلب (۱۰ مرداد)، آسو گرمینی و مجید دریایی، دو فعال مدنی اهل اشنویه (۱۳ مرداد)، کامیل احمدی، نویسنده، مردم‌شناس و پژوهشگر آسیب‌های اجتماعی (۲۰ مرداد)، امیرحسین یوسفی، فعال سیاسی اهل ایلام (۱۷ مرداد)، نوشین جعفری، عکاس هنری (۱۳ مرداد)، علی قادری، فعال سیاسی بوکانی (۳۰ مرداد) هیوا جلیلی، فعال سیاسی سنندجی (۲۹ مرداد) سیف الله جلیلی، بشیر حاتمی و غفور یاری، فعال سیاسی کرد (۲۸ مرداد)، عباس واحدیان شاهرودی، نویسنده و فعال مدنی ساکن مشهد (۲۷ مرداد)، شهلا جهانبین، همسر عباس واحدیان شاهرودی (۳۰ مرداد)، عبدالغنی گهرامزهی، طلبه اهل سنت در پیشین (۲۶ مرداد)، جواد کریمزایی، اهل آشار سرباز، طلبه مدرسه علوم دینی روستای شورشادی از توابع بخش کورین شهرستان زاهدان (۱۷ مرداد)، سیروس عباسی، کنشگر دهگلانی (۱۸ مرداد)، جمال گودرزی، فعال سیاسی (۱۶ مرداد) و همچنین یک شهروند که نام وی اعلام نشده است، در تاریخ ۱۲ مرداد ماه در بیرجند به دلیل فعالیت‌های سیاسی بازداشت شد.
بازداشت فرنگیس مظلوم، مادر سهیل عربی، زندانی سیاسی تیپ ۱ سالن ۹ زندان تهران بزرگ در تاریخ ۳۱ مرداد ماه دیگر مورد برجسته از سرکوب جامعه مدنی ایران طی هفته‌های گذشته محسوب می‌شود.
همچنین در این ماه احکام زیادی نیز برای فعالان مدنی صادر شد که بارزترین آن محکومیت «یاسمن آریانی»، «منیره عربشاهی» و «مژگان کشاورز» سه فعال مدنی زندانی در زندان قرچک ورامین بود که مجموعا به ۵۵ سال و شش ماه زندان محکوم شده‌اند.
علاوه بر این، کمال جعفری یزدی، استاد بازنشسته دانشگاه و فعال مدنی ساکن مشهد، توسط شعبه ۱ دادگاه تجدیدنظر استان خراسان رضوی به ۱۳ سال زندان محکوم شد که ۱۰ سال آن اجرایی خواهد شد.
حکم شش سال زندان فرهاد میثمی، فعال مدنی و زندانی سیاسی زندان اوین نیز طی هفته‌های گذشته به تایید دادگاه تجدیدنظر رسید. تایید محکومیت ۳۰ ساله امیرسالار داوودی، وکیل دادگستری و فعال حقوق بشر که ۱۵ سال آن اجرایی می‌شود دیگر مورد قابل توجه در هفته‌های گذشته بود.
در بند زنان زندان اوین نیز، ارس امیری لاریجانی، فعال فرهنگی و کارمند دفتر شورای فرهنگی بریتانیا در دادگاه تجدید نظر استان تهران به ۱۰ سال حبس تعزیری، ۲ سال ممنوع الخروجی و ممنوع الکاری محکوم شد.
در کنار همه این موارد، در ماه آگوست تا کنون اعدام ۲۳ زندانی در زندان‌های مختلف ایران به ثبت رسیده که از این میان رسانه‌های داخل ایران تنها ۸ اعدام را تایید کرده‌اند.