آخرین خبر منتشره از هپکو (چهارشنبه ۲۷ شهریور) حاکی از آن است که سه تن از ۲۸ کارگر بازداشتی این کارخانه آزاد شده‌اند. برای چهار کارگر وثیقه ۲۵۰ میلیون تومانی تعیین شده و آزادی سایر کارگران بازداشتی را به گروگذاشتن فیش حقوقی همکارانشان منوط کرده‌اند. اعتصاب کارگران همچنان ادامه دارد.
نیروهای گارد ویژه به تجمع روز دوشنبه ۲۵ شهریور کارگران ابرشرکت هپکو در اراک حمله کردند که مصدومیت ۱۵ کارگر و دستگیری دست‌کم ۲۸ کارگر را به دنبال داشت. در پی آن، اعتصاب کارگران سه‌شنبه در درون کارخانه و در محاصره نیروهای گارد ویژه ادامه یافت. امروز چهارشنبه نیز اعتصاب و تجمع کارگران در درون کارخانه ادامه دارد.
حالا هپکو دوباره مانند سال گذشته به موضوع بحث در رسانه‌ها و شبکه‌های اجتماعی تبدیل شده است.
رسانه‌های حکومت از اصلاح‌طلب و اصولگرا درباره هپکو و در دفاع یا مذمت نحوه خصوصی‌سازی آن می‌نویسند. تقریبا تمام این رسانه‌ها − در قالب حمایت از مطالبات صنفی کارگران هپکو و از جمله اعتراض کارگران به تعویق مزدها − اقدام کارگران به در گذشتن از «خط قرمزهای نظام» و راه‌پیمایی در خیابان و بستن مسیر قطار را محکوم می‌کنند. آنها کارگران را به رعایت قانون فرامی‌خوانند و از «سوء استفاده»ها می‌ترسانند.
شورای اسلامی کارخانه که وجهه‌ای در میان کارگران ندارد نیز با صدور بیانیه‌ای از «رفتارهای بعضا خارج از عرف روزهای گذشته» کارگران تبری جسته و از مسئولان قضایی خواسته است کارگران را مشمول «رأفت اسلامی» خود کنند و «گناهانشان» را ببخشایند.
در این میان موج حمایت از کارگران هپکو در میان فعالان صنفی و اجتماعی و تشکل‌های مستقل کارگری موجود شدت گرفته است.
اما، سرنوشت هپکو چه خواهد شد و آیا امیدی به نجات این کارخانه و رها شدن کارگرانش از فقر و گرسنگی و بلاتکلیفی هست؟
سیدعلی آقازاده استاندار استان مرکزی پاسخ می‌دهد: «هیچ افقی برای حل ریشه‌ای مشکلات کارگران نمی‌بینم.» و یک کارگر هپکو می‌پرسد: اگر شما بودید، چه می‌کردید؟
مروری کوتاه بر اخبار و موضع‌گیری‌ها در باره مبارزات کارگران هپکو و وضعیت این شرکت:
حمایت گسترده از کارگران هپکو و مبارزات آنان
در اخبار رسانه‌های اجتماعی آمده تعدادی از کارگران آذرآب برای ابراز حمایت از مبارزات کارگران هپکو در محل تجمع آنان در مسیر راه‌آهن شمال-جنوب حاضر شدند. چند تشکل کارگری هم حمایت خود را از کارگران هپکو ابراز کرده‌اند.
سندیکای شرکت واحد اتوبوسرانی تهران وحومه: بی‌رحمی و خشونت کم‌سابقه پلیس
سندیکای کارگران شرکت واحد در بیانیه‌ای به تاریخ ۲۶ شهریور نوشت:
«متاسفانه پلیس ضدشورش با بی‌رحمی و خشونت کم سابقه‌ای با کارگران برخورد کرد که تعدادی از کارگران دچار صدمات جسمی شدید شدند وتعدادی از معترضین هم توسط عوامل امنیتی بازداشت شدند. سندیکای کارگران شرکت واحد بازداشت و برخورد وحشیانه پلیس ضدشورش با کارگران معترض را شدیدا محکوم میکند و خواستار آزادی بی قید وشرط تمامی بازداشت شدگان و برخورد قاطع با ضاربین کارگران هپکو است.»
سندیکای نیشکر هفت تپه: سرکوب جنبش کارگری تجربه‌ای شکست خورده است
سندیکای کارگران نیشکر هفت تپه روز ۲۶ شهریور در اشاره به مصدوم و دستگیر شدن تعدادی از کارگران نوشت:
«نظام سرمایه‌داری به دلیل ناتوانی در جوابگویی به خواست و مطالبه کارگران با اتکا به ضرب و شتم، سرکوب، تهدید، زندان و احکام نجومی، می‌خواهد جلو خشم کارگران حق‌طلب را بگیرد، اما تاریخ تا کنونی نشان داده است که سرکوب جنبش کارگری، تجربه‌ی شکست خورده‌ای است. سندیکای کارگران نیشکر هفت‌تپه این حمله وحشیانه را محکوم کرده و خود را در کنار هم طبقه‌ای‌هامان، کارگران هپکو دانسته و از خواست‌ها و مطالبات به حق این کارگران حمایت می‌کنیم.»
انجمن صنفی کارگران برق و فلزکار کرمانشاه: متحدانه به دفاع از کارگران هپکو برخیزیم
انجمن صنفی کارگران برق و فلزکار کرمانشاه هم در بیانیه‌ای سرکوب قهری کارگران هپکو را محکوم کرد و افزود:
«کارگران هپکو همیشه فریاد کل طبقه کارگر و اکثریت انسان‌هایی که از فقر، گرانی و بیکاری در رنج هستند را بلند کرده‌اند و سال گذشته در اقدامی کم نظیر از کارگران هفت تپه و فولاد اهواز حمایت خود را اعلام نمودند. کارگران هپکو باید مورد حمایت سراسری قرار گیرند. کارگران هفت تپه و فولاد اهواز که امروز خود تحت فشار هستند، لازم است که از کارگران هپکو حمایت کنند و اعتراض خود را نسبت به بازداشت و ضرب و شتم آنان اعلام نمایند. انجمن صنفی کارگران برق و فلزکار کرمانشاه ضمن اعتراض شدید به سرکوب و بازداشت کارگران هپکو، خواهان آزادی فوری و بی قید و شرط بازداشت‌شدگان است و همه بخش‌های کارگری، معلمان، دانشجویان و اکثریت مردم به تنگ آمده از فقر، بیکاری و گرانی را فرا می‌خواند تا با خواست آزادی فوری بازداشت شدگان، در مقابل سرکوبگری‌های سرکوبگران بایستند.»
گروه اتحاد بازنشستگان: نباید ذره‌ای به ابراهیم رئیسی توهم داشت
گروه اتحاد بازنشستگان در بیانیه‌ای به تاریخ ۲۶ شهریور در باره سرکوب کارگران هپکو نوشتند:
«هنوز مهر احکام ظالمانه و طولانی مدت و حکم قرون وسطایی شلاق و تعیین وثیقه‌های سنگین نظام قضایی علیه کارگران و فعالان هفت تپه، فولاد اهواز، کارگران شرکت واحد و سایر عرصه‌های اجتماعی خشک نشده است که تجمع کارگران هپکوی اراک در محاصره گارد ویژه به خون کشیده می‌شود. در حالی که ماه‌ها و روزهای متوالی خیابان‌های اراک زیر پای کارگران معترض به لرزه درآمده است، کوچکترین اعتنایی به وضعیت فلاکتبار معیشت کارگران و وضعیت نابسامان شرکت صورت نگرفته، اما به فوریت، نیروی گارد ویژه علیه کارگر بی حقوق جهت قلع و قمع و برای خفه کردن صدای فریاد دادخواهی‌اش وارد عمل می‌گردد! … از سوی دیگر نیروهای انتظامی ضابطان قوه قضائیه و دادگستری می‌باشند و با فرمان مقامات ذی ربط و اطلاع رئیسی (رئیس قوه قضائیه) و سایر مسئولان قضائی به کارگران هپکو یورش می‌برند، به همین دلیل ذره‌ای توهم نسبت به تغییر چهره و رافت نشان دادن رئیسی باقی نمی‌ماند. زیرا برای مسئولان و قوای امنیتی و انتظامی حراست از وضع موجود حتی به بهای سرکوب و به خون کشیدن اعتراضات مسالمت آمیز کارگران حق‌طلب ضروری و در اولویت قرار دارد.»
اتحادیه آزاد کارگران ایران: این رفتار ضدانسانی دادخواهی تمامیت طبقه کارگر را در پی دارد
اتحادیه آزاد کارگران ایران نیز سرکوب کارگران هپکو را محکوم کرده و در پایان افزوده است:
«هرگونه رفتار ضد انسانی و برخورد پلیسی و امنیتی با کارگران و حق‌طلبی آنان محکوم است و حمایت و دادخواهی تمامیت طبقه کارگر از کارگران هپکو را بدنبال خواهد داشت.»
از شورای اسلامی هپکو تا انجمن‌های اسلامی دانشجویان
شورای اسلامی کار هپکو که وجهه‌ای نزد کارگران ندارد و تلاش اعضای آن برای پایان دادن به اعتصاب روز دوشنبه کارگران ناکام ماند بیانیه‌ای درباره اعتصاب و مبارازات جاری در هپک منتشر کرده است.
این تشکل زرد تحت پوشش همدلی با کارگران هپکو و حمایت از مطالبات صنفی آنان، به قیمومت از طرف کارگران مبارز هپکو از «رفتارهای بعضا خارج از عرف روزهای گذشته» کارگران تبری جسته و از مسئولان تقاضای بخشش کردند. تا توانستند به «رسانه‌های بیگانه» و «خارج‌نشینان موج سوار» تاختند. آنها نوشتند:
«… لذا ضمن اعلام برائت از تمامی آنان که در سایه سیاست بدنبال سیاسی جلوه دادن این اعتراضات صرفا صنفی هستند و تاکید چندین باره بر تنها صنفی بودن این اعتراضات، اعلام می‌کنیم، در صورت ایجاد هرگونه سوءتفاهم، ازسوی مقامات استان و کشور، بدینوسیله از رفتارهای بعضا خارج از عرف روزهای گذشته تبری جسته، و از شما دلسوزان محترم درخواست داریم همچون گذشته و در کمترین زمان و با پیگیری انقلابی و دلسوزانه خود به احترام ایام عزاداری آقا اباعبدالله الحسین علیه السلام، نهایت رافت اسلامی را برای کارگرانی که بازداشت شده‌اند را داشته و نسبت به آزادی آنها اقدامات لازم را مبذول بفرمایید.»
انجمن‌های اسلامی دانشجویی هم بیکار ننشسته‌اند. حمزه دستیار، دبیر «اتحادیه انجمن‌های اسلامی دانشجویان مستقل» که تشکلی وابسته به اصولگرایان است، ضمن انتقاد از نحوه خصوصی‌سازی‌ها از خواست‌های رفاهی کارگران هپکو دفاع کرد و گفت:
«ماجرای کارگران هپکو اعتراض بر سر زیاده خواهی و سود بیشتر نیست، مساله معیشت و گذران امور زندگیست، مساله شغل و تامین نان شب خانواده است، درگیری‌های امروز با کارگران در نتیجه غفلت دیروز در واگذاری هاست، نتیجه بی مدیریتی و رانت خواری است… دانشجویان انقلابی در کنار اعتراضات به حق کارگری و در راستای احقاق حقوق کارگری و مقابله با اختصاصی سازی‌ها در کنار کارگران هپکو و در تقابل با رانت خواری و فساد با اختصاصی سازی هستند، البته باید با هوشمندی و حضور جوانان انقلابی در کنار مطالبات صنفی اجازه مصادره این اعتراضات توسط ضد انقلاب را نداد.»
استاندار مرکزی: هیچ افقی برای حل ریشه‌ای مشکل هپکو نمی‌بینم
بهروز اکرمی معاون سیاسی، امنیتی و اجتماعی استانداری مرکزی کارگران هپکو را به «اقدام غیر قانونی» بستن مسیر قطار سرزنش کرد. او تلاش کرد با یادآوری نقش کارگران در جنگ ایران و عراق احساسات میهن‌پرستانه کارگران را تحریک کند و افزود:
«کارگران در زمان جنگ توانستند پشت صحنه جنگ را به خوبی اداره کنند و امیدواریم امروزه نیز همچنان پشت کشور باشند و شرایط کنونی کشور را درک کنند. فراموش نکنیم که شبکه‌های ضد انقلاب به هیچ عنوان به دنبال منافع جمهوری اسلامی نیستند و بارها اثبات کرده‌اند تنها منافع خودشان برایشان اهمیت دارد.»
اکرمی ابراز امیدواری کرد که افرادی که روز ۲۵ شهریورماه در جریان تجمع کارگران هپکو دستگیر شده‌اند «با رأفت اسلامی و با همکاری مسئولین استانی و دستگاه قضایی چنانچه جرمی مرتکب نشده‌اند، آزاد شوند».
سیدعلی آقازاده استاندار استان مرکزی ضمن تائید مطالبات عقب‌مانده کارگران گفت:
«در بحث هپکو سهامداری وجود دارد که الان نتوانسته تعهدات خود را انجام دهد و سازمان خصوصی‌سازی هم آن را انتخاب کرده است و این سهامدار به سازمان خصوصی‌سازی هم وکالت داده است درنتیجه این سازمان می‌تواند این سهامدار را عزل کند.
آقازاده افزود: «من درخواست کارگران را به حق می‌دانم اما آنچه مهم است این است که سازمان خصوصی‌سازی و وزارت اقتصاد در راس مسائل هپکو باید وارد اقدام عملی شوند و با توجه به وکالت نامه‌ای که سازمان از سهامدار دارد باید قرارداد او را لغو کند. برخی معتقدند که هپکو برای مدتی به سازمان‌هایی که منابع بهتری هستند، واگذار شود.
اما برخی وزرا به دلیل عدم اطلاع کاملشان از هپکو می‌گفتند اگر مدیرعامل برای هپکو تعیین شود مشکل حل می‌شود اما وقتی مدیر عامل دستش بسته و اختیاری ندارد علامه دهر هم باشد، نمی‌تواند کاری کند. مدیران ما هم برخی بی اطلاع هستند و همین بی اطلاعی‌ها است که هپکو را هرروز وارد مشکل میکند.»
استاندار استان مرکزی گفت هیچ چشم‌اندازی برای حل مشکلات هپکو ندارد و تاکید کرد: بنده هیچ زمانی را مشخص نمی‌کنم. مادامی که این موارد حل نشود این مشکلات همچنان ادامه دارد.
و، یک کارگر هپکو: شما بودید چکار می‌کردید؟
یکی از کارگران هپکو در پی سرکوب خونین نوشت:
«من به عنوان یک هپکویی اعلام می‌کنم که در پنج سال گذشته تمام راه‌های مسالمت‌آمیز اعتراض را رفته‌ایم و نتیجه آنها فقط یک مشت دروغ از جانب مسئولان و یک وام جدید برای پرداخت بخش ناچیزی از معوقات ما و اضافه شدن آنها به بدهی‌های پیشین هپکو و آوردن مدیران جدید با حقوق‌های قابل توجه به عنوان راهکار آنها برای هپکو از برون‌رفت از معضل بوده است. به نظر شما مسئولین مقصرند یا هپکویی‌ها؟ چرا اصلی‌ترین خواست هپکو که تغییر سهامدار است، انجام نمی‌شود؟ بارها این دروغ‌ها و این راهکارهای اشتباهشان که منجر به نابودی بسیاری از خانواده‌های هپکویی شده را رو اجرا کردند و نتیجه نداده، باز همان راه را می‌روند. شما بودید چکار می‌کردید؟ بستن ریل و تضییع حقوق دیگران کاری ناپسند است، ولی وقتی چاره‌ای برای کارگر بیچاره نیست چکار کند؟ این مشکلات در کشور از صنعت شروع شده و گریبان کارگر که آسیب پذیرترین قشر جامعه است را گرفته ولی در آینده‌ای نه چندان دور گریبان خیلی‌های دیگر را می‌گیرد.
متأسفم برای آن همشهری‌هایی که عصر امروز دیدند چه جوری هپکویی‌ها کتک خوردند و بی‌تفاوت نگاه کردند. آسیاب به نوبت.»
منبع: رادیو زمانه