زندان قزل‌حصار یکی از بزرگترین زندانهای ایران است که سال ۱۳۴۳ نخستین فاز آن به بهره‌برداری رسید. این زندان هرچند در کرج واقع شده و همسایه دیوار به دیوار زندان مرکزی کرج است اما به لحاظ اداری زیر نظر سازمان زندانهای استان تهران است. با این حال علاوه بر زندانی‌های استان تهران، زندانیان برخی شهرستان‌های دیگر را هم نگهداری می‌کند. در ۵۵ سال گذشته این زندان توسعه یافته است و آخرین و بزرگترین واحد آن که اکنون با عنوان واحد یک شناخته می‌شود سال ۱۳۷۵ تکمیل و راه‌اندازی شد.
اطلاعات در دسترس در مورد این زندان، همچون سایر زندانهای ایران؛ نادقیق و مغشوش و کهنه هستند و عملا تصویر نادرستی از این زندان به دست می‌دهند. ایران وایر در گفتگوی اختصاصی با عیسی لَرکی، کارشناس مستعفی سازمان زندانهای استان تهران که بیش از ۱۸ سال به عنوان کارشناس بهداشت و با سمت مراقبت درمان بیماریهای سل و اچ‌آی‌وی و آمار بهداری در این زندان خدمت کرده است می‌کوشد تصویر دقیقی از ساختار فیزیکی، وضعیت زندانیان، شیوه اداره زندان و وضعیت زندان قزل‌حصار به دست بدهد.
گفتنی است که زندان قزل‌حصار، از اوایل اردیبهشت ۱۳۹۸ و بعد از استعفای علیرضا گرامی، برای نزدیک به ۳ ماه فاقد رئیس بود تا این‌که اوایل مرداد سال جاری، حمید محمدی، رئیس پیشین زندان عادل‌آباد شیراز به عنوان سرپرست این زندان منصوب شد. سرپرست جدید در نخستین گام دستور داد تمام درخت‌ها، درختچه‌ها و بوته‌های داخل محوطه به بهانه‌های امنیتی قطع و از ریشه کنده شود.
زندان قزل‌حصار اکنون دارای چهار واحد بزرگ و کوچک است که هر کدام بین ۸ تا ۱۲ سالن دارند که البته اکنون در همه این سالن‌ها زندانی نگهداری نمی‌شود. تعدادی کمی از این سالن‌ها تغییر کاربری داده‌اند و دست‌کم دو سالن از مجموع آن‌ها، اکنون خالی از زندانی و بسته شده‌اند. در حال حاضر در مجموع در ۳۷ سالن این واحدها زندانی نگهداری میشوند. علاوه بر این‌ها، زندان قزل‌حصار یک واحد کشاورزی مخصوص رای بازها (افرادی که خارج از پوسته زندان مشغول کار میشوند و درآمدزایی دارند) دارد که بیرون از دیوار اصلی زندان واقع شده است و یک واحد قرنطینه هم دارد برای زندانیان جدیدالورود تا پیش از تقسیم به درون بندها از آن استفاده می‌شود. در زندان قزل حصار در حال حاضر زندانی سیاسی و عقیدتی نگهداری نمی‌شود و نزدیک به ده هزار زندانی که اکنون در این زندان نگهداری میشوند به خاطر جرایم غیرسیاسی محکوم و زندانی شده‌اند.
زندان قزل‌حصار مجموعه‌ای است از ۴ واحد اصلی، یک واحد قرنطینه، واحد کشاورزی، واحد خدمات، چند بخش اداری، تعدادی کارخانه و کارگاه بزرگ و کوچک، یک درمانگاه نسبتا بزرگ و بخش‌های مختلف خدماتی.
واحدهای زندان
واحد کشاورزی، خارج از دیوارهای اصلی زندان و نزدیک دفتر مرکزی واحد مددکاری زندان قرار دارد و مخصوص نگهداری زندانیان رای باز است که در محوطه بیرون زندان کارهای خدماتی و نظافتی بخش‌های اداری زندان که بیرون از چهار دیواری زندان قرار دارند و نگهداری چمن‌ها و محوطه سبز اطراف زندان را انجام می‌دهند و در طول روز برای جابه‌جایی محدودیتی ندارند. این‌ها در یک ساختمان نگهداری میشوند و تنها شب‌ها درهای اتاق‌های آنان بسته می‌شود و پنج‌شنبه‌ها و جمعه‌ها هم به مرخصی می‌روند.
واحد قرنطینه، زندان قزل‌حصار اکنون به واحد ۴ زندان چسبیده است و سه سالن و یک بخش بهداری دارد. سالن‌های قرنطینه بر خلاف سایر سالن‌های زندان، از مجموعه‌ای اتاق تشکیل نشده است و خودش در واقع یک اتاق بزرگ است. در قرنطینه علاوه بر مساله مواد مخدر، بخش بهداری غربال‌گیری آلودگی‌های عفونی همچون هپاتیت و بیماریهای واگیر همچون سل را انجام می‌دهد.
گفتنی است که علاوه بر قرنطینه که زندانی تازه یا برگشتی از مرخصی را آن‌جا برای اطمینان از عدم حمل مواد مخدر به داخل زندان چند روزی نگه می‌دارند، زندان قزل‌حصار برای اطمینان از عدم حمل مواد مخدر به داخل زندان به شکل انباری (بلع و سپس دفع) جایی داشت که به آن سکو گفته می‌شد. سکو یک بلندی بود که در آن کاسه توالتی تعبیه شده بود و زیرش توری گذاشته بودند و به زندانی ورودی مشکوک به بلع مواد مخدر، روغن کرچک زیادی خورانده می‌شد و به بالای سکو فرستاده می‌شد تا اگر مواد مخدری بلعیده است دفع و در توری بیفتد. وضعیت بسیار کثیفی بود و این بخش چند سال پیش به طور کلی برچیده شد.
واحد خدمات، هم مربوط به زندانیانی است که هر چند رای باز نیستند و نمی‌توانند بدون گرفتن مرخصی از زندان خارج شوند، اما داخل زندان اجازه کار دارند و کارشان تخلیه و جابه‌جایی بارهایی است که به زندان می‌رسد، تمیز کردن محوطه و چمن‌کاری داخل زندان و کارهای کارگری داخل انبارهاست و رفت‌وآمدشان داخل زندان از بقیه زندانیان نسبتا آسان‌تر است. پشت واحد یک و دوی زندان، پیشتر سه سوله بود که همچون سالن نگهداری زندانیان از آن استفاده می‌شد. سوله میانی این سه سوله، محل نگهداری زندانیان خدمات است و اکنون به عنوان واحد خدمات شناخته می‌شود و دو سوله دیگر این مجموعه هم قرار است به آشپزخانه مرکزی و سالن ورزشی تبدیل شوند. بودجه ساخت آشپزخانه تخصیص یافته است و ممکن است تا حالا سوله نخست این مجموعه بدل به آشپزخانه مرکزی زندان شده باشد. اضافه کنم که هر واحد هم سالن مخصوص خدمات خود را دارد.
واحد ملاقات، قسمت اداری پذیرش ملاقات بیرون چهار دیواری اصلی زندان واقع شده و خانواده‌ها پس از ثبت‌نام در آن قسمت با توجه به روزهایی که برای ملاقات سالن‌ها و واحدهای مختلف پیش‌بینی شده است وارد زندان شده و پس از چک دوباره اطلاعات در بخش بازرسی داخلی زندان از طریق کریدورهایی که بخش‌هایی از آن زیر زمین زندان واقع شده است به سالن ملاقات واحدی که زندانی در آن نگهداری شده می‌روند و ملاقات کابینی انجام می‌شود.
واحد یک زندان، پرجمعیت‌ترین و بزرگترین واحد زندان قزل‌حصار است و اکنون بین ۴ تا ۵ هزار زندانی در آن نگهداری میشوند. این واحد ۹ سالن فعال دارد و هر سالن هم ۱۲ اتاق بزرگ دارد و هر اتاق هم تقریبا ۲۰ تخت سه طبقه دارد.
سالن ۱ واحد یک، مخصوص زندانیان خدمات است که کارهای نظافتی و خدماتی واحد را انجام می‌دهند. سالن ۴-۱ این واحد هم مخصوص جوانان است و سالن ۷ بند هم که به خاطر مدیریت مشترک آن با سالن ۸ به آن سالن ۸-۱ هم می‌گویند مخصوص بیمارانی است که داروهای اعصاب و روان مصرف می‌کنند. بقیه سالن‌های این زندان، مخصوص زندانیان با احکام بالای پنج سال زندان است که عموما محکومان مواد مخدر هستند. سالن ۱۰ و ۱۱ بند یک اکنون تخلیه شده و بدون استفاده مانده است. بند یک علاوه بر این ۱۱ سالن، ۱۰ سلول انفرادی، یک کارگاه کوچک سنگ کاری، واحد بهداری، واحد فرهنگی، سالن ورزشی، بخش‌های اداری و حفاظتی و آشپزخانه هم دارد.
واحد دو زندان، که از واحدهای کوچک زندان است و ۴ سالن بزرگ و ۴ سالن کوچک فعال دارد. پیشتر از جمله مختص زندانیان محکوم به اعدام و یا زندانیان ابدی بود اما اکنون عموما مربوط به زندانیانی است که هرچند به زندان ولو بلندمدت و یا حکم اعدام محکوم شده‌اند اما هنوز حکم قطعی دریافت نکرده‌اند و معمولا پس از دریافت حکم و از جمله شکستن حکم اعدام (به این خاطر که از میزان اعدامی‌های مواد مخدر در چند سال اخیر به طور چشمگیری کاسته شده است) به بند یک منتقل میشوند. این واحد هم همچون واحد یک، سالن خدمات، بهداری و بخش‌های اداری و حفاظتی دارد. این واحد فاقد آشپزخانه است. دفتر مدیر داخلی زندان در بخشی از ساختمان این بند واقع شده است
واحد ۳ زندان، واحد بزرگی است و طیف متنوعی از زندانیان در آن نگهداری میشوند. اما بیشتر زندانیان این واحد، جرایمی غیر از مواد مخدر دارند. سرقت، شرارت، درگیری منجر به جرح و مواردی از این دست. زندانیان اتباع بیگانه هم در یکی از سالن‌های این واحد نگهداری میشوند. این واحد آشپزخانه و نانوایی هم دارد. واحد سه هم همچون واحد یک، پیشتر بسیار پرجمعیت بود اما اخیرا با بسته و تعطیل شدن دو سالن این واحد، تنها ۸ سالن فعال دارد که بیش از دو هزار زندانی جرایم عمومی در آن نگهداری می‌شود. زندانیان یکی از این سالن‌های بسته شده به زندان تهران بزرگ منتقل شدند. سالن دیگری که اینجا بسته شد و وضعیتی همچون یک دخمه تاریک داشت مختص زندانیان افغانستانی بود.
واحد ۴ زندان، عموما مربوط به زندانیانی است که در یکی از کارگاه‌ها یا کارخانه‌های زندان کارگری می‌کنند و همچون واحدهای دیگر سالن زندانیان خدمات را هم دارد. واحد چهار، علاوه بر آشپزخانه و نانوایی، یک سالن دربسته هم دارد که از آن همچون سوئیت یا سلول انفرادی برای تنبیه زندانیان استفاده می‌کنند.
واحد چهار هم مثل واحد دو، ۴ سالن بزرگ و ۴ سالن کوچک دارد. واحد چهار، واحد کارگری است هرچند همه کسانی که در این واحد هستند در کارگاه‌های و کارخانه‌های زندان یا سایر فضاهای خدماتی زندان کار نمی‌کنند. در واحد دو و چهار، ۴ سالن بزرگ با همان ظرفیت اتاق‌های بزرگ ۲۰ تخت‌خوابی وجود دارند. روبروی هر یک از این سالن‌های بزرگ هم یک سالن کوچک‌تر قرار دارد که نصف سالن‌های بزرگ ظرفیت دارند. این سالن‌ها در اصل برای کاربری آشپزخانه طراحی شده‌اند هرچند هیچگاه از آنان چنین استفاده‌ای نشده و جز در مقاطع کوتاهی که نام آن‌ها را حسینیه گذاشته‌اند، در بیشتر زمان‌ها سالن نگهداری زندانیان بوده‌اند.
وضعیت نگهداری زندانیان
با کاهش آمار زندانیان در سال‌های اخیر، برخی از این سالن‌ها خالی و بسته شده‌اند. لازم به اشاره است که در زمان شلوغی زندان قزل‌حصار، علاوه بر داخل اتاق‌ها، داخل کریدورها تا دم توالت و حتی برخی زمان‌ها تا داخل توالت هم زندانی کف خواب داشته است.
در زندان قزل‌حصار بر خلاف زندان رجایی‌شهر، همه بندها تخت دارند، البته کف تخت‌ها به جای فنس تخته نئوپان است تا زندانیان نتوانند با آن تیزی بسازند. هرچند به گفته آقای لرکی در هرحال داشتن تیزی بخشی از فرهنگ زندان است و زندانی عادی بدون داشتن تیزی به دشواری قابل تصور است.
انتظامات سالن‌ها
پیشتر و پیش از راه‌اندازی زندان تهران بزرگ، زمانی که زندانی بسیار زیادی در قزل‌حصار نگهداری می‌شدند و در واحدها بالای ۵۰۰۰ زندانی نگهداری می‌شدند، هر واحد یک رئیس داشت و ده افسرنگهبان هم به هر واحد اختصاص یافته بود. دو افسر در زیر هشت واحد بالای سکوی دیدبانی می‌نشستند و بقیه در کریدور واحد تردد می‌کردند و جز برای بازرسی‌های دوره‌ای و مسائلی از دست دست، اصلا داخل سالن‌ها نمی‌رفتند و کلید اتاق‌های داخل سالن دست وکیل بند بود و اصولا ازدحام زندانی‌های بند در حدی بود که مامور نمی‌توانست به راحتی داخل سالن شود.
اکنون جدای از روسای واحدهای چهارگانه زندان، هر سالن هم (که در زندان و برابر با اصطلاح رایج به آن بند می‌گویند) یک رئیس دارد که در وقت‌های اداری ۵ روز هفته در زندان است و دو افسر نگهبان که ۲۴ ساعت شیفت دارند و ۴۸ ساعت استراحت. اتاق این تیم، ابتدای سالن است و با نرده حفاظتی از سالن جدا می‌شود. به این ترتیب الان هر واحد در ابتدای کریدور یک زیر هشت (محل استقرار افسر نگهبان زندان) دارد و هر واحد هم خودش مستقلا یک زیر هشت دارد که سلول‌های انفرادی یا به تعبیر کنونی سوئیت‌های زندان هم کنار آن قرار دارند که از آن برای تنبیه زندانیان خاطی استفاده می کنند.
آب زندان
شوفاژخانه که آب گرم زندان و گرمای سالن‌ها و اتاق‌ها را تامین می‌کند تا سال گذشته گازوئیلی بود و عملا بیشتر مواقع به دلایل مختلف کار نمی‌کرد. اکنون سیستم موتورخانه اکنون گازی شده است اما هنوز مشکلات بسیاری دارد و چون پولی برای تعمیرات نیست برای مدتی نامعلوم آب گرم در دسترس زندانیان نیست و در زمستان و پاییز به مشکلی حاد بدل می‌شود.
در تابستان مشکل قطع آب زندان به سایر مشکلات آن افزوده می‌شود. آب زندان از سیستم شهری که از چاه‌های عمیق حفر شده در محوطه زندان تامین می‌شود و در زمستان که سطح آب این چاه‌ها پایین می‌رود برای مدت‌های طولانی آب زندان قطع می‌شود. در این شرایط عملا مساله نظافت بحرانی می‌شود و واحدها و سالن‌ها به کثافت کشیده میشوند. این اتفاقی است که بارها در قزل‌حصار زندانیان شاهد آن بوده‌اند.
واحد بهداری زندان، شامل یک درمانگاه مرکزی ضربدری شکل نزدیک به واحد یک، دفتر اداری و پشتیبانی بهداری در ورودی واحد یک و ۵ واحد بهداری در واحدهای چهارگانه و قرنطینه است. درمانگاه مرکزی دارای چند بخش است که زندانیان دارای بیماریهای عفونی در آن بستری هم میشوند.
درمانگاه علاوه بر پزشک عمومی و پرستاران، در هفته یک روز هم به زندانیان امکان دسترسی به پزشک متخصص می‌دهد. پزشکان متخصص پوست و روانپزشک هفته‌ای یکبار به درمانگاه مرکزی زندان می‌آیند و زندانیان بیمار را ویزیت می‌کنند و پزشکان متخصص داخل و عفونی هم هفته‌ای دوبار زندانیان را ویزیت می‌کنند. زندانیان مبتلا به سل و اچ‌آی‌وی مثبت برابر با پروتکل در شرایط خاصی که ضرورت بیابد اینجا هم بستری هم میشوند.
بهداشت و درمان
در زندان قزل‌حصار تا دی‌ماه سال ۱۳۹۷ علاوه بر درمانگاه مرکزی، در هر بند یک واحد بهداری مستقر بود. در این ۴ واحد بهداری در دو شیفت، هر شیفت یک پزشک و یک پرستار خدمت می‌کردند. شیفت صبح از ۸ تا ۴ عصر و شیفت شب از ۴ عصر تا ۸ صبح. این وضعیت با توجه به تشدید بحران بودجه در سازمان زندان‌ها و مشکل پرداخت به کادر درمانی این سازمان تغییر کرد.
در وضعیت جدید، در شیفت صبح پزشک و بهیار در واحدهای بندهای چهارگانه حضور دارند و ویزیت‌های روتین را انجام می‌دهند و شیفت عصر و شب این واحدها تعطیل شده است و در این شیفت تنها یک پزشک در درمانگاه مرکزی زندان خدمت می‌کند و بیماران اورژانسی در طول شب از بندها به درمانگاه مرکزی منتقل میشوند. البته انتقال زندانی اورژانسی از بندی که شب‌ها پلمپ می‌شود به درمانگاه مرکزی به خاطر ضرورت شکستن پلمپ‌ها و کار اضافی که برای نگهبان‌ها دارد چندان پروسه آسانی نیست و برای همین نگهبانان تا جایی که امکان داشته باشد از اعزام زندانی اورژانسی به درمانگاه مرکزی خودداری می‌کنند.
در درمانگاه مرکزی پیشتر علاوه بر پزشک و پرستار، چند روانشناس، مددکار و مسئول بهداشت و آزمایشگاه و رادیولوژی داشتیم و البته مسئول اعزام و مواردی از این دست. در شرایط جدید، تعداد کادرهای همه بخش‌های درمانگاه کاهش پیدا کرده است. درمانگاه دیگر روانشناس ثابت مقیم ندارد، اما هنوز آزمایشگاه در هر دو شیفت صبح و شب و رادیولوژی تنها در شیفت صبح فعال است.
درمانگاه یک داروخانه هم دارد که پیشتر شبانه‌روزی بود و اکنون تنها در شیفت صبح فعال است و البته تنها انواعی محدود و مشخص از داروها را عرضه می‌کند و پزشکان زندان هم عموما بر اساس داروهای موجود در داروخانه زندان، نسخه می‌نویسد. در مواردی که پزشک دارویی می نویسد که در داروخانه زندان موجود نیست یا عضو خانواده زندانی داروی سفارش داده شده را تهیه به زندان تحویل می‌دهد یا پول دارو از کارت زندانی به حساب بهداری زندان ریخته می‌شود و رابط بهداری دارو را خارج از زندان تهیه کرده و به زندانی تحویل می‌دهد. تعداد نسخه‌های روز زندان که از سوی پزشکان واحدهای چهارگانه و درمانگاه مرکزی نوشته می‌شود هم معمولا بین ۲۰۰ تا ۳۰۰ نسخه است.
نزدیک به ۴۰۰ نفر از زندانیان قزل‌حصار به صورت رایگان از سهمیه متادون دولتی استفاده می‌کنند و آن را به صورت روزانه دریافت می‌کنند اما در زندان قزل‌حصار بیش از ۲۰۰۰ نفر دیگر هم متادون مصرف می‌کنند. این دسته پول متادونی مصرفی خودشان را که ماهانه سی هزار تومان می‌شود باید پرداخت کنند تا آن دریافت کنند.
اعزام زندانی بیمار
پزشک زندان که حقوق بسیار کمی هم می‌گیرد اگر زندانی واقعا بدحال و در خطر مرگ باشد برای پرهیز از مسوول شناخته شدن در مرگ زندانی، دستور اعزام می‌دهد. در شیفت شب، البته اعزام خیلی کم اتفاق می‌افتد و معمولا با دادن یک مسکن زندانی را به بند بازمی‌گردانند تا در شیفت روز، پزشک ثابت زندان در مورد وضعیت زندانی تصمیم بگیرد.
پیشتر، پزشک یا پرستار شیفت شب بیدار نمی‌شدند و معمولا یک کارگر خدماتی بهداری همان قرص مسکن را به زندانی می‌داد تا مواردی از مرگ زندانی برگشتی از درمانگاه در سالن رخ داد و در این مورد سختگیری شروع شد و اکنون نگهبان همراه زندانی باید پرستار را بیدار کند تا او تجویز دارو کند و اگر لازم دانست پزشک را بیدار کند.
اگر کار به اعزام بکشد، زندانی به همراه دو سرباز و یک پاسیار(به نیروهای یگان حفاظت زندان پاسیار می‌گویند) به بیمارستان اعزام می‌شود و پس از پذیرش، پاسیار همراه راننده به زندان برمی‌گردد و دو سرباز همراه زندانی می‌مانند. نکته قابل تامل این است که به خاطر بدهی میلیاردی سازمان زندان‌ها به بیمارستان‌های مختلف، بیمارستان‌ها عموما تلاش می‌کنند از پذیرش زندانیان بیمار سرباز بزنند. زندانیان بیمار قزل‌حصار معمولا به یکی از بیمارستان‌های مدنی و رجایی در کرج و یا خمینی و رسول اکرم و یا لقمان در تهران اعزام میشوند.
موارد بسیار خاصی هم هست که قاضی در پرونده زندانی درج کرده است حتی در صورت خطر مرگ، اجازه اعزام ندارند. در این موارد پس از دستور پزشک برای اعزام، قاضی ناظر زندان که صبح‌ها در زندان حضور دارد تصمیم نهایی را می‌گیرد و اگر مورد اورژانسی نباشد پس از کسب تکلیف از قاضی پرونده تصمیم‌گیری خواهد شد. البته می‌دانیم که در مورد زندانیان سیاسی و عقیدتی، مواردی زیادی هم هست که علی‌رغم ضرورت رسیدگی پزشکی به زندانی خارج از زندان، ریاست زندان با اعزام زندانی مخالفت می‌کند و به گونه‌ای زندانی را آزار می‌دهد یا عملا مقدمات مرگ او را فراهم می‌کند.
مساله تامین نیروی حفاظتی اعزام هم بخشی از مشکل اعزام زندانی بیمار است. گاهی مسئول قرارگاه زندان که مسئولیت نیروهای حفاظتی زندان را برعهده دارد با این توجیه که سرباز به اندازه کافی در اختیار ندارد بر سر اعزام بیمار کارشکنی می‌کند. در مورد زندانیان عادی، درباره آن‌هایی که سابقه فرار دارند این سخت‌گیری‌ها بیشتر است.
سابقه شورش در زندان
در نخستین شورش در واحد ۲، سه‌شنبه شب (چهارشنبه سوری) ۲۰ اسفند ۱۳۸۹، تعدادی از زندانیان زیر حکم اعدام این واحد برای فراهم کردن شرایطی برای فرار از زندان توانستند زندانیان دیگری را که به وضعیت زندان معترض بودند برای یک شورش دسته‌جمعی با خود همراه کنند. این زندانیان به فضای ناکافی و ازدحام بالای زندانیان در زندان، غذای غیرقابل خوردن و بدرفتاری ماموران زندان معترض بودند. بر اساس اخبار تائید نشده در جریان سرکوب این شورش بین ۱۷ تا ۲۰ زندانی کشته و شماری زخمی شدند.
در دومین شورش زندانیان اعدامی واحد دو، ۲۶ مرداد ۱۳۹۳، در همراهی با اعتراض چند زندانی محکوم به اعدام که برای اجرای حکم احضار شده بودند زندانیان در سالن اعدامی‌های این واحد شورش کرده و با ماموران زندان درگیر شدند. در جریان سرکوب این شورش هم، شماری از زندانیان زخمی شدند. به گفته آقای لَرکی هیچ یک از زندانیان در سرکوب این شورش کشته نشدند.
موقعیت ساختمان‌ها و بندهای زندان قزل حصار روی نقشه ماهواره‌ای گوگل
در تصویری که از نقشه هوایی گوگل ضمیمه شده است موقعیت واحدها، سالن‌ها و واحدهای اداری مختلف زندان با شماره‌گذاری از ۱ تا ۶۶ مشخص شده است. سالن‌های محل نگهداری زندانیان در واحدهای چهارگانه زندان، بر حسب موقعیت سالن در هر واحد و مستقل از شماره‌گذاری بالا، با همان شماره‌ای که در زندان شناخته میشوند در نقشه مشخص شده‌اند.
شماره یک، سالن ورودی خانواده‌ها برای ملاقات زندانیان
شماره دو، فروشگاهی که خانواده‌ها از آن‌جا کالا و خوراکی برای زندانیان خریداری می‌کنند و از طرف فروشگاه تحویل زندانی خواهد شد.
شماره سه، شعبه بانک پارسیان زندان قزل‌حصار.
شماره چهار، دفتر قاضی ناظر زندان قزل‌حصار.
شماره پنج، سالن انتظار و دفتر مراجعان اداری به زندان قزل‌حصار.
شماره شش، واحد کشاورزی زندان برای زندانیان رای باز.
شماره هفت، ساختمان مددکاری زندان.
شماره هشت، دو سوله تجهیزات مستهلک زندان.
شماره نه، منابع آب زندان.
شماره ده، باشگاه ورزشی خاص پرسنل زندان.
شماره یازده، سالن کنترل مدارک خانواده‌های ملاقات کننده زندانیان.
شماره دوازده، دفتر مرکزی واحد بهداری زندان.
شماره سیزده، ورودی اصلی واحد یک زندان.
شماره چهارده، انبار مرکزی واحد بهداری زندان.
شماره پانزده، واحد بازرسی زندان.
شماره شانزده، تجهیزات آشپزخانه واحد یک زندان.
شماره هفده، سوئیت‌های انفرادی واحد یک زندان.
شماره نوزده، اتاق رئیس واحد یک، کارگاه سنگ کاری واحد یک و انبار بزرگ جمعداری زندان.
شماره بیست، هواخوری سالن خدمات بند یک زندان.
شماره بیست‌ویکم، دفتر و اتاق‌های ویزیت بهداری واحد یک زندان.
شماره بیست‌و‌دوم، سالن ملاقات کابینی خانواده‌ها و زندانیان واحد یک زندان.
شماره بیست‌و سوم، واحد فرهنگی، کتابخانه و دفتر یگان حفاظت واحد یک.
شماره بیست و‌چهارم، باشگاه ورزشی واحد یک زندان (تسک کشتی، زورخانه و میزهای پینگ پنگ).
شماره بیست‌وپنجم، استراحت‌گاه راننده‌های واحد بهداری و واحد نقلیه زندان.
شماره بیست‌و‌ششم، واحد نقلیه زندان.
شماره بیست‌و‌هفتم، ساختمان بهداری مرکزی زندان با بخش‌های ملاقات، بستری و خدمات آزمایشگاهی و رادیولوژی.
شماره بیست‌وهشتم، یکی از انبارهای تجهیزات اسقاطی زندان.
شماره بیست‌و‌نهم، دفتر مدیر داخلی زندان قزل‌حصار.
شماره سی، دفتر رئیس واحد دو زندان.
شماره سی‌و‌یکم، زیر هشت واحد دو زندان.
شماره سی‌و‌دو، دفتر نیروهای حفاظت واحد دو زندان.
شماره سی‌و‌چهار، اتاق استراحت پرسنل واحد دو زندان.
شماره سی‌و‌پنج، اتاق‌های اداری و دفتر رئیس اداره انبارداری زندان.
شماره سی‌و‌شش، مددکاری واحد ۲ زندان.
شماره سی‌و‌هفت، بهداری واحد ۲ زندان.
شماره سی‌وهشت، دفتر و استراحت‌گاه یگان وظیفه و سربازان زندان.
شماره سی‌و‌نه، انبار اداره‌کل زندانهای استان تهران.
شاره چهلم، کارگاه پتوبافی متروکه زندان.
شماره چهل‌و‌یک، انبار مواد غذایی اولیه آشپزخانه.
شماره چهل‌و‌دو، زمین چمن فوتبال زندان.
شماره چهل‌و‌سه، تاسیسات آبرسانی و موتورخانه شوفاژ زندان.
شماره چهل‌و‌چهار، قرارگاه نیروی انتظامی و یگان پاسدار.
شماره چهل‌و‌پنج، درب برقی اصلی زندان.
شماره چهل‌و‌شش، آب‌نمای مقابل واحد سه زندان.
شماره چهل‌و‌هفت، ستاد اداری کل زندان شامل طبقه همکف؛ آشپزخانه و غذاخوری پرسنل، بازرسی واحد سه، دفاتر اداری و کارگزینی، طبقه اول؛ واحد اجرای احکام، مددکاری کل و آمار و رایانه و طبقه دوم؛ مدیریت زندان، حفاظت اطلاعات زندان و روابط عمومی.
شماره چهل‌و‌هشت، تاسیسات و سوئیت‌های انفرادی واحد سه زندان.
شماره چهل‌و‌نه، زیر هشت واحد سه زندان.
شماره پنجاه، دفتر رئیس واحد سه.
شماره پنجاه‌و‌یک، سالن ملاقات کابینی خانواده‌ها و دفتر بهداری واحد سه.
شماره پنجاه‌و‌دو، کارگاه تولید کفش.
شماره پنجاه‌و‌سه، کارگاه تولید لباس و پوشاک.
شماره پنجاه‌و‌چهار، مسجد مرکزی زندان قزل‌حصار.
شماره پنجاه‌و‌پنج، واحد آموزشی زندان شامل کلاس‌های سوادآموزی، کلاس‌های دانشگاه جامع علمی‌و‌کاربردی و کلاس‌های پیام‌نور.
شماره پنجاه‌و‌شش، نانوایی و آشپزخانه واحد سه.
شماره پنجاه‌و‌هفت، یکی از سیستم‌های تامین آب زندان.
شماره پنجاه‌و‌هشت، یکی از انبارهای زندان.
شماره پنجاه‌و‌نه، یکی از منابع آبرسانی زندان.
شماره شصت، واحد قرنطینه زندان قزل‌حصار.
شماره شصت‌و‌یک، بخش اداری واحد چهار.
شماره شصت‌و‌دو، ساختمان ملاقات شرعی زندانیان متاهل با همسران‌شان.
شماره شصت‌و‌سه، ساختمان مدیریت، حفاظت، مددکاری و بهداری واحد چهار.
شماره شصت‌و‌چهار، آشپزخانه واحد چهار.
شماره شصت‌و‌پنج، کارگاه‌های آهنگری و نجاری زندان.
شماره شصت‌و‌شش، سالن نگهداری زندانیان واحد خدمات مرکزی زندان و دو سوله خالی کنار آن که قرار است برای راه‌اندازی آشپزخانه مرکزی و باشگاه ورزشی زندان تجهیز شوند.
منبع: ایران‌وایر