کارشناسان حقوق بشر سازمان ملل از مقامات ایران خواستند که همه افرادی را که به طور خودسرانه دستگیر شدند آزاد کنند. آنها می‌گویند از گزارش‌ها درباره بدرفتاری با افراد بازداشت شده در اعتراض‌های نوامبر ۲۰۱۹ شوکه شده‌اند.
کارشناسان سازمان ملل متحد روز جمعه ۲۹ آذر (۲۰ دسامبر) با صدور بیانیه‌ای که در وبسایت رسمی سازمان ملل منتشر شده درباره سرنوشت کسانی که در اعتراضات ایران خودسرانه بازداشت شدند ابراز نگرانی کردند.
جاوید رحمان گزارشگر حقوق بشر سازمان ملل در امور ایران به همراه ۱۵ کارشناس دیگر حقوق بشر از مقام‌های جمهوری اسلامی ایران خواستند که همه افرادی را که در اعتراض‌های آبان در ایران به‌طور خودسرانه بازداشت شده‌اند، هر چه زودتر آزاد کنند.
کارشناسان در بیانیه خود نوشته‌اند: «ما از گزارش‌ها درباره بد بدرفتاری با افراد بازداشت شده در جریان اعتراض‌های نوامبر ۲۰۱۹ شوکه شدیم و عمیقا نگران هستیم که استفاده نامتناسب نیروهای امنیتی ایران از خشونت به کشته شدن بیش از اندازه معرضان منجر شده است.»
کارشناسان سازمان ملل می‌گویند براساس گزارش‌ها بازداشت‌شدگان تحت شکنجه قرار می‌گیرند و یا مورد بدرفتاری قرار می‌گیرند تا وادار به اعتراف اجباری شوند. به گفته کارشناسان حقوق بشری سازمان ملل پخش “اعترافات اجباری و نمایشی” زندانیان امری مرسوم در رادیو و تلویزیون رسمی ایران است.
طبق برآورد کارشناسان سازمان ملل بیش از ۲۰۰ هزار نفر در اعتراضات به گرانی بنزین در آبان ماه شرکت کرده‌اند. منابع رسمی تائید کرده‌اند که هفت هزار نفر از آنان دستگیر شده‌اند.
جمهوری اسلامی ایران درباره آمار کشته‌شدگان و زخمی‌ها سکوت اختیار کرده است.
کارشناسان سازمان ملل می‌گویند گزارش‌هایی دریافت کرده‌اند مبنی بر این که از ارائه خدمات پزشکی به برخی بازداشت‌شدگان زخمی‌شده در جریان اعتراض‌ها خودداری می‌شود. بازداشت‌شدگان در بازداشتگاه‌های پر ازدحام نگهداری می‌شوند و برخی از آنها از ارتباط با خانواده‌هایشان محروم شده‌اند که مصداق “ناپدیدشدن های قهری” هستند.
کارشناسان مستقل سازمان ملل توسط شورای حقوق بشر ملل متحد در ژنو تعیین می‌شوند تا درباره گزارش‌های مربوط به نقض حقوق بشر در یک کشور گزارش دهند. در این گروه ۱۶ نفره ویژه سازمان ملل از جمله جاوید رحمان، گزارشگر ویژه سازمان ملل متحد در امور حقوق بشری ایران؛ دیوید کای، گزارشگر ویژه حمایت از حق آزادی بیان و همچنین خانم آگنس کالامارد ، گزارشگر ویژه در مورد اعدام های غیرقانونی و خودسرانه نیز حضور دارند.
در بخشی از بیانیه کارشناسان سازمان به گزارش عفو بین‌الملل هم اشاره شده است که تعداد جان باختگان در ایران را ۳۰۴ نفر اعلام کرده بود. به گفته این سازمان ولی تعداد کشته شدگان ممکن است ۴۰۰ نفر باشد.
تعداد جان‌باختگان به ۳۲۴ نفر رسید
هم زمان با گزارش ۱۶ کارشناس مستقل سازمان ملل متحد، “سازمان حقوق بشر در ایران” که در نروژ مستقر است درباره شمار کشته‌شدگان آمار جدیدی را اعلام کرد. این نهاد حقوق بشری گزارش داد که تعداد جان باختگان تایید شده در اعتراضات ایران به ۳۲۴ نفر رسیده است که بیشتر آنها با شلیک مستقیم گلوله نیروهای امنیتی جان باخته‌اند.
طبق آمار این سازمان حقوق بشری دست‌کم ۱۴ تن از کشته‌شدگان، کودکان زیر ۱۸ سال بوده‌اند که نام آنها در این گزارش آمده است. حدود ۱۰هزار تن در جریان اعتراض‌ها و روزهای پس از آن بازداشت شده‌اند. بازداشت‌شدگان در شرایط نامناسبی به سر می‌برند. برخی از آنها زیر فشار برای اعتراف اجباری قرار دارند و احتمال صدور حکم اعدام برای برخی از معترضان وجود دارد.
سازمان حقوق بشر ایران همچنین گفته است که در اعتراض‌های آبان ماه بیش از هزار نفر مجروح و حدود ۱۰ هزار تن بازداشت شده‌اند.
بسیاری از مجروحان و بازداشت‌شدگان در شرایط نامناسبی به سر می‌برند و احتمال صدور احکام اعدام برای برخی از دستگیرشدگان وجود دارد.
سازمان حقوق بشر ایران در پایان گزارش خود خواهان “واکنش فوری جامعه جهانی برای تشکیل یک هیئت حقیقت‌یاب به منظور مستند‌سازی ابعاد جنایات مرتکب‌شده، آزادی بازداشت‌شدگان و تعقیب قضایی مرتکبین این جنایات است”.