شروع بخش پنجم این گفتمان با پرسش “رضا بدیعی” مدیر سامانه گذار؛ مشکل اصلی جامعه ایران و علل ناکامی انقلاب دموکراتیک که با انقلاب مشروطه آغاز شده بود، چیست؟ اگر استبداد عامل اصلی ناکامی انقلاب دموکراتیک در ایران است، این مبارزه چه ویژگیهایی میتواند داشته باشد؟
“احمد خزاعی” چنین پاسخ دادند: شکلهای مبارزه طبقاتی از ایران که از انقلاب مشروطه شروع میشود و در دوران ما علیه حاکمیت قرون وسطایی سرمایهداری مبتنی بر رانت تداوم پیدا کرده است. هرچند در دورههای مختلف متفاوت بودهاند. علت شکست انقلابیون در مسیر انقلاب هم علتهای متفاوتی داشته است.
ایشان در مورد شکلگیری حزب کمونیست ایران و حزب توده چنین گفت: حزب کمونیست ایران بر بطن مبارزات طبقاتی کارگری شکل گرفت. اما حزب توده اگرچه با اتحادیهها و سندیکاهای زیادی در ارتباط بود و طبقهی کارگر را بسیج کرد اما رادیکالیسم کارگری را نداشت به علت اینکه گردانندگان مرکزی آن فرزندان فئودالها بودند یک حزب انقلابی نبود.
ایشان در ادامه به نقش عنصر آگاه در باز کردن راه پیشرفت اجتماعی اشاره کردند و گفتند: اگر تودهها این تئوری را بگیرند تبدیل به یک نیروی مادی برای دگرگونی اساسی در جامعه میشود در چنین شرایطی زمینه برای نفی مالکیت خصوصی و برقراری مالکیت اجتماعی فراهم میشود.