مجمع عمومی سازمان ملل متحد در سال۱۹۷۲ با تصویب ماده‌ای، ۵ ژوئن را روز جهانی محیط زیست اعلام کرد.
هدف از نامگذاری روز جهانی محیط زیست، افزایش آگاهی مردم برای حفظ محیط زیست و ترغیب مسئولان به اتخاذ تدابیری برای مقابله با تخریب محیط زیست و گونه‌های زیستی‌جانوری است.
به مناسبت روز جهانی محیط زیست در ایران ۱۵ تا ۲۱ خرداد به عنوان هفته محیط زیست نامگذاری شده است، این در حالی است که حدود سه ماه و نیم از بازداشت تنی چند از فعالان محیط زیست در ایران می‌گذرد و اطلاع درستی از وضعیت برخی از آنها در دست نیست.
برخی منابع گزارش داده‌اند که فعالان بازداشت شده حوزه محیط زیست، در زمان بازجویی مورد اعتراف اجباری قرار گرفته‌اند و با اتهامی چون جاسوسی متهم شده‌اند، با وجود این از آمار دقیق تعداد بازداشتی‌ها و اسامی همه آنها اطلاعی در دست نیست.
تنها در یک مورد، آذر صداقتی، به عنوان یکی از فعالان حوزه محیط زیست، خبر از بازداشت حدود ۴۰ نفر محلی و دو محیط‌بان در «بندرلنگه» استان هرمزگان داده بود.
میرحسام خالقی، برادر امیرحسین خالقی، یکی دیگر از بازداشتی‌های محیط زیستی، دوشنبه، ۱۷ اردیبهشت، در توییتر شخصی اش نوشت “برادر او به صورت اتفاقی دیده شده و حالش خوب است.” همچنین، خانواده‌های دیگر فعالان محیط زیست زندانی، امیرحسین خالقی را به صورت اتفاقی در راهروی دادسرای اوین دیده‌اند، اما به خانواده او اجازه ملاقات داده نشده است.
طاهر قدیریان، دانشمند جوان «انسان و کره مسکون» یونسکو هم تنها یکبار، دهم اردیبهشت ماه ۱۳۹۷ با مادرش ملاقات داشته است. ملاقاتی یک دقیقه‌ای که به گفته یک منبع آگاه ناتمام مانده است. این منبع آگاه گفته است: «فقط به مادر طاهر اجازه ملاقات دادند و گفته بودند که فقط می‌توانید با هم دست بدهید و روبوسی هم حق ندارید بکنید. تا دست داده اند طاهر خم شده دست مادرش را ببوسد که همان لحظه او را برده اند بیرون و اجازه نداده اند ملاقات کنند.»
پیام درفشان یکی از وکلای خانواده کاووس سیدامامی، پیش‌تر گفته بود: «کمیته رسیدگی به علت مرگ این استاد دانشگاه که از سوی حسن‌روحانی، رییس جمهوری تشکیل شد هنوز پس از نزدیک به سه ماه هیچ اقدامی انجام نداده است. این وکیل دادگستری همچنین گفت هنوز قوه قضاییه موفق به رفع ممنوع الخروجی همسر کاووس سیدامامی نیز نشده است.»
پیام درفشان درباره وضعیت پرونده کاووس سیدامامی که خبر فوت او در زندان اوین در تاریخ ۱۹ بهمن ماه منتشر شد، گفته‌بود: «تنها کاری که این کمیته تاکنون انجام داده این است که خانم جنیدی معاون حقوقی رییس جمهور با همسر کاووس سیدامامی ملاقات کرده که حاوی شنیدن خاطرات و گریه بوده است. اما اصلا جلسه‌ای با ماموران سپاه که مسوول بازداشت کاووس سیدامامی و بقیه فعالان محیط زیستی هستند تشکیل نشده است که بدانند علت مرگ و بازداشت‌ها چه بوده است.»
حسن روحانی رییس جمهور ایران در تاریخ ۲۶ بهمن ۹۶ کمیته چهار نفره‌ای را برای رسیدگی و پیگیری حوادث ناخوشایند در بازداشتگاه‌ها و علت مرگ کاووس سیدامامی تشکیل داد. این کمیته متشکل از عبدالرضا رحمانی فضای، سید محمود علوی، علیرضا آوایی و لعیا جنیدی هستند. با این حال این کمیته تاکنون هیچ گزارشی از عملکرد خود منتشر نکرده است. به گفته پیام درفشان تنها لعیا جنیدی معاون حقوقی رییس جمهور تنها یک بار با همسر کاووس سیدامامی ملاقات داشته که در ان ملاقات فقط از خاطرات و زندگی سیدامامی گفته شده است.
سازمان محیط زیست ایران که تاکنون پاسخ درستی در این خصوص منتشر نکرده است و مسوولین قضایی و امنیتی و سازمان زندان‌ها توضیح درستی درباره وضعیت آنها ارائه نداده است.
به گفته برخی منابعِ کمپین، «خانواده‌های بازداشت شده همچنان تحت فشار هستند که هیچ گونه مصاحبه و اطلاع رسانی درباره بازداشت شدگان نکنند و به آنها گفته شده که هرگونه مصاحبه‌ای به ضرر بچه‌های شان که زندانی هستند تمام خواهد شد. گفته‌اند پرونده بچه‌ها سنگین‌تر خواهد شد و خانواده‌ها هم برای اینکه بچه‌ها آسیب بیشتری نبینند سکوت کرده‌اند.»
همچنان از وضعیت کاوه مدنی، معاون بین‌المللی، نوآوری و مشارکت اجتماعی فرهنگی سازمان محیط زیست هم خبری در دست نیست. پس از انتشار خبر بازداشت او از سوی محمود صادقی، نماینده مجلس ایران، کاوه مدنی، روز دوشنبه، ۲۳ بهمن ۱۳۹۶ با انتشار ویدیویی زنده در صفحه اینستاگرام خود گفته که به دفتر کارش بازگشته و دسترسی به حساب‌های کاربری ایمیل، توییتر و تلگرام‌اش قطع شده است.
یک منبع آگاه از بازجویی‌های چند ساعته‌ی کاوه مدنی خبر داده بود و همزمان مهدی پرپرنچی، خبرنگار شبکه بی‌بی‌سی فارسی در توییتی اعلام کرد: «گفته می‌شود کاوه مدنی، معاون بین‌الملل سازمان محیط زیست که در یک پیام ویدیویی خبر از آزادی خود داده بود، دیروز به اتفاق ماموران به محل کار خود آمده و وارد اتاق خود شده و بعد از حدود دو ساعت، به اتفاق ماموران محل را ترک کرده است. پیام اینستاگرامی نیز در حضور ماموران منتشر شده است.»
کتایون رجبی، خواهر سام رجبی، فعال محیط زیست بازداشتی، طی نامه ای سرگشاده در اینستاگرام خطاب به حسن روحانی رئیس جمهوری ایران گفت: «پیگیری‌های ما در این ۱۳۰ روز تاکنون بی نتیجه بوده است، برای همین تصمیم گرفتم که در یک نامه سر گشاده به شما درباره نحوه دستگیری برادرم و برخورد مسوولان با خانواده بازداشت شدگان بنویسم. شاید این نامه راه گشا شود.»
خواهر سام رجبی با طرح پرسش هایی شکوه خود از وضع موجود را ارائه می‌دهد، پرسش هایی چون چرا نهاد دستگیر کننده مشخص نیست! چرا دادستان کشور و صدا و سیما بدون برگزار شدن دادگاه به این فعالان محیط زیستی اتهام می زنند! و یا این پرسش که براساس منشور حقوق شهروندی در دولت شما چه کسی پاسخگو این تخلفات است؟
کتایون رجبی، شنبه ۸ اردیبهشت ۱۳۹۷، گفته بود: «ما هنوز نمی دانیم پرونده برادرم به کجا خواهد رسید و اینکه به آن ها گفته شده با اتهام جاسوسی مواجه شده اند و در طول مدت بازداشت از ۴ بهمن ماه ۱۳۹۶ تا به امروز برادر من تنها سه بار توانسته است با خانواده اش چند ثانیه تلفنی صحبت کند و یک بار هم یک ملاقات ۱۵ دقیقه ای در اول فروردین ۱۳۹۷ با مادرش داشته است و بعد از آن هر چه مادرش برای ملاقات مراجعه کرد موفق به دیدار فرزندش نشد.
پیش‌تر، لیلی هوشمند افشار، مادر سام رجبی گفته بود: «در پرونده سام تناقض خیلی زیاد است و هر کسی چیزی می گوید و حتی وکیل سام رجبی هم دو بار تمبر باطل کرده ولی هنوز اجازه ملاقات به وی داده نشده است.»
عضو خانواده یکی از بازداشت شدگان، نیز، گفته بود: «هیچ کس به خانواده‌ها این اطلاع را نداده که اتهام بچه‌ها به طور مشخص چیست. به طور کلی ما هم در رسانه‌ها می‌خوانیم و بیش از این اطلاعی نداریم. خانواده‌ها کاملا مطمئن هستند که این بچه‌ها هیچ کاری نکرده‌اند و جرمی مرتکب نشده‌اند. این اتهامات اساس علمی هم حتی ندارد. حتی مطرح کردن چنین اتهاماتی کار درستی نبوده‌است.»
تاکنون عارف و محمد زارع، دو تن از فعالان محیط‌زیست شهر گناوه و بستک که اواخر بهمن ۱۳۹۶ بازداشت شده بودند، ۱۲ خرداد ۱۳۹۷ با قید وثیقه تا زمان برگزاری دادگاه آزاد شده‌اند.
علیرضا فرهادزاده مستندساز محیط زیست و حیات‌وحش، هم که ۷ اسفند ۱۳۹۶ در بندرعباس توسط نهادهای امنیتی بازداشت شده بود، شنبه ۲۲ اردیبهشت ۱۳۹۷، با قید وثیقه، از زندان اوین، آزاد شده است.
مرتضی آریانژاد عکاس و فعال محیط زیست استان هرمزگان یکی دیگر از فعالان حوزه محیط زیست است که اواخر بهمن ۱۳۹۶ بازداشت و به زندان اوین منتقل شده بود، ۲۶ اردیبهشت ۱۳۹۷ با قید وثیقه آزاد شده است.
موضوع بازداشت فعالان محیط زیست، پس از انتشار خبر مرگ کاووس سید امامی، استاد ۶۴ ساله دانشگاه و فعال محیط در بازداشتگاهی در ایران به رسانه‌ها راه یافت. یک‌روز پس از انتشار این خبر از سوی خانواده سید امامی، دادستان تهران با تایید مرگ این استاد دانشگاه در بازداشتگاه، علت مرگ را خودکشی اعلام کرد.
رامین سیدامامی فرزند کاووس سیدامامی، خواننده‌ای که با نام کینگ‌رام در میان ایرانیان شناخته می‌شود، یکی از اولین افرادی بود که دلیل اعلام شده از سوی مسئولان قضایی یعنی خودکشی را باور نکردنی خواند. این خواننده روز ۲۱ بهمن ۱۳۹۶ در اینستاگرام و توییتر خود نوشت: «خبر مرگ پدرم، کاووس سید امامی، برایم باور کردنی نیست. کاووس در ۴ بهمن دستگیر شد و ناگهان از دادسرا مادرم، مریم ممبینی، را جمعه ۱۹ بهمن ۱۳۹۶ احضار می‌کنند و خبر مرگ همسرش را به او می‌دهند. می‌گویند خودکشی کرده.. هنور باور نمی‌کنم. نمی‌کنیم.»
کاووس سیدامامی، سام رجبی، هومن جوکار، نیلوفر بیانی، مراد طاهباز، طاهر قدیریان، امیرحسین خالقی و سپیده کاشانی، کارکنان و مدیران موسسه «حیات وحش میراث پارسیان» هستند که چهارم و پنجم بهمن ماه ۱۳۹۶ بازداشت شدند. خبر بازداشت آنها به دلیل فشارهای امنیتی بر خانواده های شان مسکوت ماند، اما با جان باختن کاووس سیدامامی در زندان اوین، اسامی برخی از بازداشت شدگان به رسانه ها راه یافت.
منبع این مطلب، کمپین دفاع از زندانیان سیاسی و مدنی است.