رضا خندان، همسر نسرین ستوده که روز یک‌‌شنبه دوم دی‌ماه، با قرار کفالت و به صورت موقت از زندان اوین آزاد شده‌است با انتشار یادداشتی در صفحه فیس‌بوک خود گزارشی از وضعیت زندانیان سیاسی و غیرسیاسی محبوس در بندهای مختلف زندان اوین ارایه کرد.
به گزارش گذار، رضا خندان که اخیرا توسط شعبه ۱۵ دادگاه انقلاب به ریاست قاضی صلواتی به ۶ سال حبس محکوم شده‌است، در بخشی از یادداشتش می‌نویسد: «از زمانی که بند ۳۵۰ اوین منحل و زندانیان سیاسی را در بندهای عمومی (غیرسیاسی) پخش کرده‌اند؛ اغلب تصور درستی از تعداد زندانیان سیاسی نداشتیم. در مدتی که در بند ۴ زندان اوین بودم متوجه شدم تعداد زندانیان سیاسی خیلی خیلی بیشتر از حد تصور ماست. زندانیانی اکثرا گمنام یا کمتر شناخته شده».
آقای خندان در نامه‌اش از زندانیان گمنامی می‌گوید که کسی از وضعیت و حتی نام آنها خبر ندارد.
رضا خندان در ادامه نوشته‌است: «تعداد زندانیان سیاسی خیلی خیلی بیشتر از حد تصور ماست. زندانیانی اکثرا گمنام یا کمتر شناخته شده. فقط در بند ما (۴)، نزدیک به ۷۰ نفر زندانی سیاسی وجود داشت که حداکثر ۱۵ درصد از آنها شناخته شده هستند. این تعداد زندانی سیاسی، تنها متعلق به یک بند زندان اوین است. تعداد کل زندانیان (سیاسی و غیرسیاسی) در بندهای ۷ و ۸ چندین برابر بند ۴ است که آمار درستی از زندانیان سیاسی آنجا در دست نیست».
این فعال مدنی در بخشی از یادداشت خود گفته “زندانیانی هستند که کسی غیر از خانواده و دوستان نزدیک‌شان کسی از سرنوشت آنها خبری ندارد و احکامی که در دادگاههای انقلاب برای این زندانیان سیاسی صادر می‌شود روز به روز سنگین‌تر و سنگین‌تر شده و در مرحله تجدید نظر (عمدتا) تایید و تا آخرین روز اجرا می‌شوند.”
او از زندانیان سیاسی همچون “علی بازآزرده”، “مرتضی نظری”، “محسن امین‌زاده”، “محمدعلی محمودی”، “مرتضی نظری”، “حسین سرلک”، “حامد غلامی”، “محمدعلی باباپور”، “مسعود کیانی”، “کیومرث مرزبان” نام می‌برد و می‌نویسد که این‌ها “بخش کوچکی از لیست بلندی از زندانیان سیاسی محبوس در بند ۴ هستند.”
در ادامه یادداشت رضا خندان را بخوانید:
از زمانی که بند ۳۵۰ اوین منحل و زندانیان سیاسی را در بندهای عمومی (غیرسیاسی) پخش کرده‌اند؛ اغلب تصور درستی از تعداد زندانیان سیاسی نداشتیم. در مدتی که در بند ۴ زندان اوین بودم متوجه شدم تعداد زندانیان سیاسی خیلی خیلی بیشتر از حد تصور ماست. زندانیانی اکثرا گمنام یا کمتر شناخته شده.
فقط در بند ما (۴)، نزدیک به ۷۰ نفر زندانی سیاسی وجود داشت که حداکثر ۱۵ درصد از آنها شناخته شده هستند.
این تعداد زندانی سیاسی، تنها متعلق به یک بند زندان اوین است. تعداد کل زندانیان (سیاسی و غیرسیاسی) در بندهای ۷ و ۸ چندین برابر بند ۴ است که آمار درستی از زندانیان سیاسی آنجا در دست نیست.
همچنین از بندهای امنیتی مانند ۲۰۹ و ۲الف که زندانیان سیاسی در بدو بازداشت‌‌شان مدتها در آنجا نگهداری و بازجویی می‌شوند، آماری وجود ندارد.
زندانیانی که کسی غیر از خانواده و دوستان نزدیک‌شان کسی از سرنوشت آنها خبری ندارد. احکامی که در دادگاههای انقلاب برای این زندانیان سیاسی صادر می‌شود روز به روز سنگین‌تر و سنگین‌تر شده و در مرحله تجدید نظر (عمدتا) تایید و تا آخرین روز اجرا می‌شوند.
بالاترین حکمی که در زمان حضور من در این بند صادر شد متعلق به آقای مشکین‌خط با ۲۷ سال محکومیت بود. چند روز پس از آزادی من نیز آریاسب باوندزاده طی تماسی اعلام کرد که ۲۵ سال حکم گرفته است. این احکام به ترتیب توسط شعبه ۲۸ و ۱۵ صادر شده‌اند.
در کمال حیرت حکم ۷ سال نیم حبس همبندی دیگرم، معلم شریف، محمد حبیبی قطعی شد.
وکیل دادگستری مصطفی دانشجو ۸ سال و حامد آیینه‌وند ۶ سال حکم بدوی گرفتند.
علی بازآزرده، مرتضی نظری، محسن امین‌زاده، محمد علی محمودی، مرتضی نظری، حسین سرلک، حامد غلامی، محمد علی باباپور، مسعود کیانی، کیومرث مرزبان و … بخش کوچکی از لیست بلندی از زندانیان سیاسی محبوس در بند ۴ هستند.
فرهاد میثمی نیز پس از دوره‌ای طولانی اعتصاب غذا و حضور در بهداری اوین از دیروز دوباره به جمع زندانیان سیاسی بند ۴ پیوست.
رضا خندان، فعال مدنی که پس از احضار و تهدید تلفنی، صبح روز سه‌شنبه ۱۳ شهریور۹۷، از سوی ماموران وزارت اطلاعات در مقابل منزل شخصی‌اش بازداشت شده‌بود، روز یک‌‌شنبه دوم دی‌ماه، با قرار کفالت و به صورت موقت آزاد شد. وی در روز دوم بهمن‌ماه ۱۳۹۷، توسط شعبه ۱۵ دادگاه انقلاب به ریاست قاضی صلواتی با حکم ۶ سال حبس مواجه شد. ۶ سال حبسی که برای فرهاد میثمی، فعال حقوق بشر نیز صادر شده‌است.
بر اساس این حکم آقایان فرهاد میثمی و رضا خندان، هر یک از بابت اتهام «اجتماع و تبانی به قصد ارتکاب جرم علیه امنیت کشور» به ۵ سال حبس و به از بابت اتهام «فعالیت تبلیغی علیه نظام» به ۱ سال حبس محکوم شدند؛ همچنین در ادامه رای دادگاه آمده است که هر دو به مدت ۲ سال از عضویت در احزاب و گروهها سیاسی و اجتماعی، فعالیت در فضای مجازی، رسانه‌ها، مطبوعات و خروج از کشور محروم شده‌اند.
رضا خندان در پاسخ به صدور این حکم در فیس‌بوک خود نوشته‌است: «دادگاههای انقلاب به هیچ وجه صلاحیت رسیدگی به اتهامات سیاسی را ندارند. مطابق قانون، دادگاه رسیدگی به اتهامات سیاسی باید در دادگاه کیفری ۱ با حضور هیات منصفه و به طور علنی برگزار شود».
گفتنی است، رضا خندان پیش از بازداشت و در شامگاه ۱۲ شهریورماه خبر از احضار و تهدید تلفنی خود داده و در فیس‌بوک شخصی‌اش نوشته‌بود: «شخصی امروز با موبایل‌ام تماس گرفت و گفت که از وزارت اطلاعات تماس می‌گیرد. او گفت که باید فردا به آنجا بروم.»
فیلیپ لوتر، مدیر تحقیقات بخش خاورمیانه و آفریقای شمالی عفو بین‌الملل در واکنش به بازداشت رضا خندان، همسر وکیل برجسته حقوق بشر نسرین ستوده، گفت: «مقامات ایران ابتدا نسرین ستوده را با اتهامات واهی زندانی کرده‌اند، سپس دوستان و خانواده اش را مورد آزار و اذیت و ارعاب و تهدید قرار داده‌اند و حالا هم همسرش را بازداشت کرده‌اند. این اقدامات بی رحمانه نشان می‌دهد که مقامات ایران تا چه اندازه عزم خود را جزم کرده‌اند که صدای وکلا و مدافعان حقوق بشر را خفه کنند و حتی خانواده های آنها را هدف قرار دهند.»